Ο ρυθμός αύξησης του προσδόκιμου ζωής έχει επιβραδυνθεί σημαντικά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, παρά την πρόοδο της ιατρικής.
Αυτό διαπιστώνει μελέτη με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Aging».
Τι έδειξε η μελέτη για το προσδόκιμο ζωής Η ιατρική πρόοδος, η υγιεινή διατροφή και άλλες βελτιώσεις στην ποιότητα ζωής οδήγησαν σε τεράστια αύξηση του προσδόκιμου ζωής κατά τη διάρκεια του 19ου και 20ου αιώνα και μάλιστα διπλασιασμό κατά τον 20ο αιώνα. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη, από το 1990 το προσδόκιμο ζωής στους μακροβιότερους πληθυσμούς του κόσμου έχει αυξηθεί μόλις κατά εξίμιση χρόνια κατά μέσο όρο.
Αυτός ο ρυθμός υπολείπεται κατά πολύ των προσδοκιών ορισμένων επιστημόνων ότι το προσδόκιμο ζωής θα αυξανόταν με επιταχυνόμενο ρυθμό αυτό τον αιώνα και ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που γεννιούνται σήμερα θα ζήσουν πάνω από 100 χρόνια.
Οι ερευνητές μελέτησαν δεδομένα από τις εννιά χώρες με το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής σήμερα (Χονγκ Κονγκ, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Αυστραλία, Γαλλία, Ιταλία, Ελβετία, Σουηδία, Ισπανία), καθώς και από τις ΗΠΑ, μια από τις ελάχιστες χώρες που είδαν μείωση του προσδόκιμου ζωής κατά την περίοδο μελέτης.
Η ερευνητική ομάδα παρέχει στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία οι άνθρωποι πλησιάζουν σε ένα βιολογικά θεμελιωμένο όριο ζωής. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στη μακροζωία έχουν ήδη συμβεί μέσω της καταπολέμησης των ασθενειών, ωστόσο οι βλαβερές συνέπειες της γήρανσης παραμένουν το κύριο εμπόδιο στην περαιτέρω παράταση.
Όπως διαπιστώνεται, τα παιδιά που γεννήθηκαν τα τελευταία χρόνια έχουν σχετικά χαμηλές πιθανότητες να φτάσουν τα 100 χρόνια ζωής (5,3% πιθανότητες για τις γυναίκες και 1,8% πιθανότητες για τους άνδρες. Η υψηλότερη πιθανότητα τα παιδιά που γεννήθηκαν το 2019 να φτάσουν στην ηλικία των 100 ετών εντοπίστηκε στο Χονγκ Κονγκ, όπου το 12,8% των γυναικών και το 4,4% των ανδρών αναμένεται να φτάσουν αυτή την ηλικία. Στις ΗΠΑ το αντίστοιχο ποσοστό είναι 3,1% για τις γυναίκες και 1,3% για τους άνδρες.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν σήμερα σε μεγαλύτερες ηλικίες ζουν σε χρόνο που κατασκευάστηκε από την Ιατρική. Αλλά αυτά τα ιατρικά τσιρότα παράγουν λιγότερα χρόνια ζωής, παρόλο που συμβαίνουν με επιταχυνόμενο ρυθμό, γεγονός που σημαίνει ότι η περίοδος της ταχείας αύξησης του προσδόκιμου ζωής έχει πλέον τεκμηριωμένα τελειώσει», σημειώνει χαρακτηριστικά ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Τζέι Ολσάνσκι από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Ιλινόις. «Θα πρέπει τώρα να στρέψουμε την προσοχή μας σε προσπάθειες που επιβραδύνουν τη γήρανση και παρατείνουν το φάσμα της υγείας», προσθέτει ο ίδιος.
Η επίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος) αλλά και τύπου 2 αυξάνεται παγκοσμίως, με τα ποσοστά ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω να ξεπερνούν ήδη το 20-25% του πληθυσμού, και με το υψηλότερο ποσοστό (~24%) να παρατηρείται σε άτομα ηλικίας 75-79 ετών.
Παράλληλα, ο αριθμός των ηλικιωμένων με διαβήτη τύπου 1 αλλά και τύπου 2 που λαμβάνουν ινσουλίνη στη θεραπεία τους αυξάνεται προοδευτικά, επιτυγχάνοντας μείωση των επιπλοκών.
Επίπτωση του διαβήτη στους ηλικιωμένους Στη χώρα μας, πάνω από το 1/4 των ατόμων με διαβήτη τύπου 1 και σχεδόν τα 3/4 των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 είναι ηλικίας 65 ετών και άνω. Πολλοί άνθρωποι με διαβήτη ζουν τώρα μια ποιοτική και υγιή ζωή, ακόμη και στην όγδοη δεκαετία τους και δεδομένης της βελτίωσης του προσδόκιμου ζωής, αποτελεί πρόκληση η παροχή ικανοποιητικής ιατρικής φροντίδας, ιδίως αν συνυπάρχουν μακροχρόνιες παθήσεις (π.χ. υπέρταση, καρδιακή ή νεφρική ανεπάρκεια, κλπ.).
Υπογλυκαιμία στους ηλικιωμένους «Οι ηλικιωμένοι με διαβήτη είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση υπογλυκαιμικών επεισοδίων που απαιτούν βοήθεια από τρίτους, λόγω πολυάριθμων προδιαθεσικών παραγόντων. Η μειωμένη γνωσιακή ικανότητα, τα συχνά προβλήματα με το μυοσκελετικό σύστημα και η μειωμένη λειτουργικότητα στην καθημερινότητά τους συνεπάγονται αυξημένο κίνδυνο υπογλυκαιμίας, συνοδευόμενης από αυξημένες επιπτώσεις και πιθανή επιδείνωση αρκετών συν-νοσηροτήτων (καρδιαγγειακά-νεφρικά προβλήματα, άνοια, κινητικά προβλήματα, κλπ).
Η υπογλυκαιμία σε αυτή την ομάδα ανθρώπων αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάματα (π.χ. αιφνίδιος θάνατος, έμφραγμα μυοκαρδίου κλπ.). Προκαλεί επιδείνωση της γνωστικής λειτουργίας και άνοια, καθώς και επιδείνωση της καρδιακής και νεφρικής λειτουργίας.)» επισημαίνει ο κ. Αντώνιος Λέπουρας MD, Ειδικός Παθολόγος–Διαβητολόγος Διευθυντής Παθολογικής-Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου Metropolitan General.
Η σημασία της καλής ρύθμισης της γλυκόζης Από την άλλη πλευρά, η κακή ρύθμιση με καθημερινά υψηλά επίπεδα σακχάρου μπορεί να προκαλέσει σοβαρή επιδείνωση σε όλες τις παραμέτρους της υγείας τους. Η πρόληψη της υπογλυκαιμίας και ο μετριασμός των υψηλών αποκλίσεων της γλυκόζης μπορεί να έχουν σημαντικές θετικές επιπτώσεις στη σωματική και γνωστική λειτουργία και στη γενική ευεξία. Μπορούν επίσης να βελτιώσουν ή να αποτρέψουν χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη.
Νέες τεχνολογίες για τη διαχείριση του διαβήτη Τις τελευταίες δύο δεκαετίες υπήρξε σημαντική αύξηση στην υιοθέτηση της θεραπευτικής τεχνολογίας του διαβήτη μεταξύ παιδιών, εφήβων και νεότερων ενηλίκων με διαβήτη τύπου 1, ενώ η χρήση της υποστηρίζεται πλέον και για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η τεχνολογία για τους ηλικιωμένους περιλαμβάνει:
Μετρητές ασύρματης συνεχούς παρακολούθησης γλυκόζης Συστήματα με αντλίες ινσουλίνης σε συνδυασμό με ασύρματη συνεχή καταγραφή της γλυκόζης με συναγερμό για χαμηλά ή πολύ υψηλά επίπεδα σακχάρου Πλήρως αυτοματοποιημένα συστήματα χορήγησης ινσουλίνης (τεχνητό πάγκρεας) Έξυπνα ασύρματα συνδεδεμένα με μετρητή γλυκόζης στυλό (πένες) ινσουλίνης, που αποφασίζουν για τη δόση της. Προοπτικές για το μέλλον Μετρητές συνεχούς ασύρματης καταγραφής Μετρητές νέας τεχνολογίας συνεχούς ασύρματης καταγραφής (CGM-FGM) πιθανότατα στο κοντινό μέλλον θα υποκαταστήσουν την κλασική αυτομέτρηση με τη δακτυλοκέντηση για όσους θεραπεύονται με ινσουλίνη. Οι νεότερες τεχνολογικά συσκευές (CGM), που πλέον κάποιες χορηγούνται και από τα ασφαλιστικά ταμεία στη χώρα μας, μετρούν ανά λεπτό τη γλυκόζη ενδιάμεσα στους ιστούς κάτω από το δέρμα, είναι ασύρματες, δίνοντας πληροφορίες για τις τιμές της γλυκόζης στο κινητό, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. Ο προγραμματισμός τους δίνει ηχητικό συναγερμό στο κινητό για πολύ χαμηλές (80mg/dl) και πολύ υψηλές τιμές γλυκόζης (200mg/dl), προειδοποιώντας και προστατεύοντας τον χρήστη από υπογλυκαιμία ή πολύ υψηλά επίπεδα σακχάρου. Τεχνητό πάγκρεας και αντλίες ινσουλίνης • Αντλίες ινσουλίνης: Συνδεδεμένες με ασύρματο μετρητή συνεχούς καταγραφής γλυκόζης. Διακόπτουν την παροχή ινσουλίνης όταν οι τιμές γλυκόζης πέφτουν κάτω από το 80mg/dl, προστατεύοντας από σοβαρή υπογλυκαιμία. • Τεχνητό πάγκρεας: Εξελιγμένη αντλία ινσουλίνης που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη (AID: Αυτοματοποιημένη Παροχή Ινσουλίνης) για συνεχή παρακολούθηση της γλυκόζης και αυτόματη ρύθμιση της παροχής ινσουλίνης. Τεχνολογία και μεγάλη ηλικία: Προσοχή και εξατομίκευση Η εφαρμογή της τεχνολογίας σε ηλικιωμένους πρέπει να γίνεται με προσοχή και εξατομικευμένη επιλογή των ατόμων, καθώς υπάρχουν αρκετά πρακτικά προβλήματα στη χρήση της, ιδιαίτερα για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η προχωρημένη ηλικία, η περιορισμένη εξοικείωση με την ψηφιακή τεχνολογία, η γνωστική εξασθένηση και οι σωματικές αναπηρίες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εφαρμογή τεχνολογικών λύσεων. Επιπλέον, παράγοντες όπως η απροθυμία ή ο φόβος υιοθέτησης νέων τεχνολογιών καθώς και η δυνατότητα για εξατομικευμένη υποστήριξη/κατάρτιση θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη κατά το σχεδιασμό τεχνολογικών παρεμβάσεων για αυτόν τον πληθυσμό.
Συμπεράσματα Κλινικές δοκιμές και μελέτες δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι με διαβήτη επωφελούνται από την τεχνολογία στη διαχείριση της γλυκόζης. Μειώνονται τα υπογλυκαιμικά επεισόδια, η προσέλευση στο τμήμα επειγόντων περιστατικών και οι εισαγωγές στο νοσοκομείο, ενώ βελτιώνεται η ποιότητα ζωής τους. Ωστόσο, οι ιδιαιτερότητες της γήρανσης μπορεί να εμποδίζουν την ορθή χρήση της τεχνολογίας.
«Η γνώση των τιμών της γλυκόζης δεν είναι αρκετή από μόνη της. Οι ασθενείς πρέπει να είναι σε θέση να τροποποιούν τις δόσεις της ινσουλίνης, να γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίζουν μια υπογλυκαιμία (δηλαδή τιμές σακχάρου κάτω από 70mg/dl) και να χρησιμοποιούν τη γευματική ταχείας δράσης ινσουλίνη για να διορθώνουν τιμές σακχάρου μεγαλύτερες από 200mg/dl. Είναι απαραίτητο να παρέχεται εκπαίδευση στα μέλη της οικογένειας και στους φροντιστές ευπαθών ηλικιωμένων με αναπηρία, ώστε να υποστηρίζουν τη χρήση της τεχνολογίας για τη διαχείριση του διαβήτη.
Η εφαρμογή της τεχνολογίας θα πρέπει να γίνεται έπειτα από προσεκτική και ολοκληρωμένη αξιολόγηση του κάθε ατόμου. Οι θεραπευτικοί στόχοι (είτε αυστηρότεροι είτε πιο χαλαροί) πρέπει να καθορίζονται από κοινού, λαμβάνοντας υπόψη πολλούς παράγοντες, όπως το κοινωνικό πλαίσιο και το περιβάλλον διαβίωσης του ασθενούς.
Το κόστος χρήσης της τεχνολογίας, καθώς και οι κοινωνικές πολιτικές για την ασφαλιστική κάλυψη αυτού του κόστους, αποτελούν δυστυχώς ακόμη εμπόδιο στην ευρύτερη χρήση της.
Οι ηλικιωμένοι με διαβήτη δεν πρέπει να ξεχνούν τη σημασία της καθημερινής σωματικής άσκησης (όπως το περπάτημα, η γιόγκα, κλπ.), της κοινωνικοποίησης, καθώς και της πνευματικής δραστηριότητας, όπως η ανάγνωση βιβλίων και οι ασκήσεις μνήμης (π.χ. σταυρόλεξο, σουντόκου). Αυτές οι δραστηριότητες, σε συνδυασμό με τη χρήση της νέας τεχνολογίας, μπορούν να τους βοηθήσουν να ζήσουν μια ποιοτική και μακρόχρονη ζωή» καταλήγει ο κ. Λέπουρας. iefimerida
Αντικαταθλιπτικό φάρμακο φαίνεται πολλά υποσχόμενο στη θεραπεία των όγκων του εγκεφάλου, σύμφωνα με έρευνα.
Ειδικότερα, σε μιας μεγάλης κλίμακας έρευνα φαρμάκων εντοπίστηκε ότι ένα εγκεκριμένο φάρμακο, η βορτιοξετίνη, που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της κατάθλιψης, φαίνεται να αποτελεί έναν από τους πιο αποτελεσματικούς παράγοντες κατά του γλοιοβλαστώματος, ενός επιθετικού και θανατηφόρου τύπου καρκίνου του εγκεφάλου. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Medicine».
Δύσκολο να βρεθούν αποτελεσματικά φάρμακα κατά των όγκων του εγκεφάλου Είναι δύσκολο να βρεθούν αποτελεσματικά φάρμακα κατά των όγκων του εγκεφάλου, καθώς αυτά συχνά δεν μπορούν να διασχίσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό για να φτάσουν στον εγκέφαλο. Οι ογκολόγοι αναζητούν εντατικά εδώ και καιρό καλύτερα φάρμακα που μπορούν να φτάσουν στον εγκέφαλο και να εξαλείψουν τον όγκο.
Στο γλοιοβλάστωμα, έναν ιδιαίτερα επιθετικό όγκο του εγκεφάλου, οι γιατροί μπορούν να παρατείνουν το προσδόκιμο ζωής των ασθενών μέσω επεμβάσεων, ακτινοβολίας και χημειοθεραπείας, ωστόσο οι μισοί ασθενείς πεθαίνουν μέσα σε δώδεκα μήνες από τη διάγνωση.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή του ETH Zurich, Μπέρεντ Σνάιντερ και συνεργάτες νευρολόγους από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ζυρίχης, εντόπισαν μια ουσία που στο εργαστήριο καταπολέμησε αποτελεσματικά τα γλοιοβλαστώματα, το αντικαταθλιπτικό βορτιοξετίνη.
Η μέθοδος που ακολούθησαν οι ερευνητές Χρησιμοποιώντας τη φαρμακοσκόπηση, μια ειδική πλατφόρμα που οι ερευνητές του ETH Zurich έχουν αναπτύξει τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές μπόρεσαν να ελέγξουν ταυτόχρονα πολλές δραστικές ουσίες σε ζωντανά κύτταρα από ανθρώπινο καρκινικό ιστό.
Η μελέτη τους επικεντρώθηκε κυρίως σε νευροδραστικές ουσίες που διασχίζουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, όπως τα αντικαταθλιπτικά, τα φάρμακα για τη νόσο του Πάρκινσον και τα αντιψυχωσικά.
Συνολικά, η ερευνητική ομάδα δοκίμασε έως και 130 διαφορετικούς παράγοντες σε καρκινικό ιστό από 40 ασθενείς, ενώ χρησιμοποίησε και ένα υπολογιστικό μοντέλο για να δοκιμάσει πάνω από ένα εκατομμύριο ουσίες για την αποτελεσματικότητά τους κατά των γλοιοβλαστωμάτων.
Οι νέες κλινικές δοκιμές που θα γίνουν Στο τελευταίο βήμα, οι ερευνητές του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Ζυρίχης δοκίμασαν τη βορτιοξετίνη σε ποντίκια με γλοιοβλάστωμα. Το φάρμακο έδειξε επίσης καλή αποτελεσματικότητα σε αυτές τις δοκιμές, ιδίως σε συνδυασμό με την τρέχουσα καθιερωμένη θεραπεία. Η ομάδα ερευνητών προετοιμάζει τώρα δύο κλινικές δοκιμές.
Στη μία ασθενείς με γλοιοβλάστωμα θα υποβληθούν σε θεραπεία με βορτιοξετίνη μαζί με τη συνήθη θεραπεία, ενώ στη δεύτερη οι ασθενείς θα λάβουν εξατομικευμένη επιλογή φαρμάκου, την οποία οι ερευνητές θα καθορίσουν για κάθε άτομο χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα φαρμακοσκόπησης.
Οι ιογενείς λοιμώξεις ή ιώσεις αποτελούν συχνό φαινόμενο κατά τη σχολική περίοδο, ταλαιπωρώντας τους μικρούς μαθητές κυρίως προσχολικής αλλά και σχολικής ηλικίας.
Ένα υγιές παιδί νηπιακής ηλικίας που πηγαίνει σε παιδικό σταθμό μπορεί να προσβληθεί από ιογενή λοίμωξη 10-15 φορές ανά σχολική χρονιά.
Αυτό συμβαίνει εν μέρει γιατί ο οργανισμός των μικρών παιδιών είναι πιο ευάλωτος, καθώς το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένο, αλλά και γιατί στις μικρές αυτές ηλικίες είναι δυσκολότερη η τήρηση των κανόνων υγιεινής. Συνήθως η δυσκολότερη χρονιά είναι η πρώτη, οπότε και ο οργανισμός του παιδιού έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με πλήθος λοιμωδών παραγόντων, κυρίως ιών αλλά και βακτηρίων μέσα στην σχολική αίθουσα.
Το γεγονός αυτό ωθεί πολλούς γονείς να αναβάλλουν τη έναρξη της σχολικής ζωής και να την μεταφέρουν σε μεγαλύτερες ηλικίες ή να σταματούν την φοίτηση των παιδιών τους στον παιδικό σταθμό στη μέση της σχολικής χρονιάς, με αρνητικές συνέπειες στην ψυχολογία των παιδιών, αλλά και σοβαρές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις για τις οικογένειες.
Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών και συνεπώς να τα προστατεύσουμε από την έξαρση των ιώσεων; Η καλή υγεία των παιδιών και η ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους συστήματος βασίζεται στο τρίπτυχο υγιεινή διατροφή-άθληση-επαρκής ύπνος.
Η σωστή διατροφή αποτελεί τη βάση για το χτίσιμο ενός δυνατού αμυντικού συστήματος, το οποίο θα βοηθήσει το παιδί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους ιούς με τους οποίους θα έρθει σε επαφή.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία όπως βιταμίνη Α, D και Ε, ω-3 λιπαρά οξέα, σίδηρο και σελήνιο, αποτελούν «όπλα» για την θωράκιση της άμυνας του οργανισμού.
Συστήνεται τα παιδιά να ακολουθούν μία ισορροπημένη διατροφή, που να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες των τροφίμων, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, στα πρότυπα της μεσογειακής δίαιτας. Επιπλέον, θα πρέπει να υπενθυμίζουμε στα παιδιά μας να πίνουν συχνά νερό, καθώς η μη επαρκής ενυδάτωση εξασθενεί τον οργανισμό και τον καθιστά περισσότερο ευάλωτο στις λοιμώξεις.
Παράλληλα, η άθληση προσφέρει στα παιδιά σωματική και ψυχική ευεξία, μειώνει το stress και τα βοηθά να κοιμηθούν καλύτερα. Τα μικρά παιδιά πρέπει να κοιμούνται τουλάχιστον 9-12 ώρες ημερησίως και να τηρούν ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου. Θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση οθόνης μετά τις απογευματινές ώρες, καθώς διαταράσσει την ηρεμία του παιδιού και παρεμποδίζει τη διαδικασία του ύπνου.
Τέλος, μην ξεχνάμε ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών είναι να είμαστε συνεπείς με το πρόγραμμα εμβολιασμών, όπως αυτό ορίζεται από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για παιδιά και εφήβους και εφαρμόζεται από τον οικογενειακό παιδίατρο.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Εμβολιασμών παιδιών και εφήβων του 2024, συστήνεται ο εμβολιασμός έναντι της γρίπης σε όλα τα παιδιά ηλικίας από 6 μηνών έως 5 ετών και στα μεγαλύτερα παιδιά που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσο, όπως παιδιά με χρόνια αναπνευστικά, καρδιολογικά ή νευρολογικά προβλήματα.
Πώς μπορούμε να προφυλάξουμε τα παιδιά από την μετάδοση των ιώσεων; Πρόσφατα το CDC (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών) των ΗΠΑ εξέδωσε ανανεωμένες οδηγίες για την μείωση της διασποράς των ιογενών λοιμώξεων στις σχολικές αίθουσες, σε μία προσπάθεια να περιοριστούν οι ημέρες απουσίας των μαθητών από τα σχολεία λόγω ασθένειας.
Οι οδηγίες αυτές περιλαμβάνουν πρακτικές που θα πρέπει να εφαρμόζονται κυρίως από τους εργαζόμενους στο χώρο των σχολείων, όπως τακτικός αερισμός των σχολικών αιθουσών και λεωφορείων, καθώς και καθημερινός καθαρισμός των επιφανειών με τις οποίες έρχονται συχνά σε επαφή οι μαθητές όπως θρανία, πόμολα, πληκτρολόγια ηλεκτρονικών υπολογιστών, παιχνίδια κ.α. Ωστόσο, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση και σε κανόνες υγιεινής που θα πρέπει να μάθουν να εφαρμόζουν οι μαθητές όλων των ηλικιών, ώστε να προστατεύσουν τον εαυτό τους αλλά και τους συμμαθητές τους από την μετάδοση των λοιμώξεων.
Ποιους κανόνες υγιεινής πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά μας; Η σωστή υγιεινή των χεριών αποτελεί ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης της μετάδοσης των ιώσεων ιδιαίτερα αυτών του αναπνευστικού και του γαστρεντερικού συστήματος, οι οποίες είναι και οι συχνότερες. Μελέτες δείχνουν ότι η σωστή υγιεινή των χεριών μειώνει την μετάδοση της γαστρεντερίτιδας κατά 23-40%, των αναπνευστικών λοιμώξεων κατά 15-21% και τις ημέρες απουσίας παιδιών από το σχολείο λόγω γαστρεντερίτιδας κατά 29-57%!
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η καθαριότητα των χεριών μπορεί να αποτρέψει τη νόσηση σε ένα από τα τρία παιδιά με γαστρεντερίτιδα και σε ένα από τα πέντε παιδιά με λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος.
«Είναι πολύ σημαντικό να μάθουμε στους μικρούς μαθητές να μην βάζουν τα χέρια τους στο στόμα ή τη μύτη τους. Επιπλέον θα πρέπει να παροτρύνουμε τα παιδιά να χρησιμοποιούν τον αγκώνα και όχι τα χέρια τους για να καλύπτουν το στόμα τους όταν βήχουν ή φταρνίζονται», τονίζει η ειδικός.
Ποια είναι η σωστή υγιεινή των χεριών; Σωστή υγιεινή των χεριών σημαίνει κατά προτίμηση με πλύσιμο με σαπούνι ή εναλλακτικά με χρήση αντισηπτικού διαλύματος με περιεκτικότητα σε αλκοόλη μεγαλύτερη από 60%.
Το πλύσιμο των χεριών είναι προτιμότερο, γιατί απομακρύνει πιο αποτελεσματικά τους ρύπους, τα μικρόβια και τα χημικά. Να σημειωθεί ότι τα αντισηπτικά έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα στην απομάκρυνση ιών και βακτηρίων που προκαλούν γαστρεντερίτιδα, οπότε το πλύσιμο των χεριών είναι απαραίτητο μετά από χρήση τουαλέτας.
Προσοχή για τους μαθητές προσχολικής ηλικίας η χρήση των αντισηπτικών διαλυμάτων πρέπει να γίνεται πάντα υπό επίβλεψη από ενήλικα, γιατί υπάρχει κίνδυνος τοξικότητας, εάν το αντισηπτικό έρθει σε επαφή με τα μάτια ή την στοματική κοιλότητα του παιδιού. Είναι προφανές ότι τα αντισηπτικά διαλύματα πρέπει να φυλάσσονται σε σημεία που δεν είναι προσβάσιμα από μικρά παιδιά.
Ποιος είναι ο σωστός τρόπος για να πλύνουν τα παιδιά τα χέρια τους; Τα βήματα για το σωστό πλύσιμο των χεριών είναι τα ακόλουθα:
Βρέχουμε τα χέρια με τρεχούμενο νερό και μετά εφαρμόζουμε σαπούνι. Τρίβουμε τα χέρια μας μαζί και δεν ξεχνάμε περιοχές όπως τη ραχιαία (πίσω) επιφάνεια των χεριών, ανάμεσα στα δάκτυλα και κάτω από τα νύχια. Πλένουμε τα χέρια για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Καθώς τα μικρά παιδιά δεν έχουν καλή αίσθηση του χρόνου, μπορούμε να τα βοηθήσουμε μαθαίνοντας τα να λένε ένα τραγουδάκι που να έχει περίπου τη συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, ενώ πλένουν τα χέρια τους. Ξεπλένουμε με τρεχούμενο νερό και δεν ξεχνάμε να στεγνώσουμε τα χέρια μας καλά σκουπίζοντας τα με καθαρή πετσέτα, καθώς η υγρασία ευνοεί την διασπορά των ιών. Οι μαθητές θα πρέπει να μάθουν να πλένουν τα χέρια τους τακτικά και ιδιαίτερα πριν το φαγητό, μετά την τουαλέτα ή το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους. Μην ξεχνάμε ότι τα μικρότερα παιδάκια χρειάζονται βοήθεια και επίβλεψη.
Πότε ένα άρρωστο παιδί πρέπει να μείνει στο σπίτι και πότε μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο; Το άρρωστο παιδί πρέπει να παραμείνει στο σπίτι και να ξεκουραστεί για να έχει μία ταχύτερη ανάρρωση, αλλά και για να προστατεύσει τους συμμαθητές του από την μετάδοση της λοίμωξης. Επιπλέον, είναι πολύ σημαντικό το παιδί κατά την διαδρομή μίας ίωσης να μην κολλήσει και ένα δεύτερο ιό γιατί η συλλοίμωξη, δηλαδή η ταυτόχρονη προσβολή από δύο ιούς, μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση των συμπτωμάτων του παιδιού.
Ένα παιδί πρέπει να παραμείνει στο σπίτι, εάν:
Έχει πυρετό Έχει κάνει πάνω από δύο φορές εμετό το προηγούμενο 24ωρο Έχει διαρροϊκές κενώσεις Έχει συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα όπως βήχα ή έντονη καταρροή, τα οποία επιδεινώνονται ή δεν παρουσιάζουν βελτίωση. Όσο βελτιώνονται τα συμπτώματα μίας ίωσης, τόσο μειώνεται και η πιθανότητα μετάδοσης αυτής. Τα παιδιά μπορούν να επιστρέψουν στο σχολείο όταν:
Δεν έχουν πυρετό και δεν έχουν λάβει αντιπυρετικά πάνω από δύο 24ωρα Δεν κάνουν εμετούς ή διάρροιες Παρουσιάζουν βελτίωση των συμπτωμάτων του αναπνευστικού συστήματος τουλάχιστον το τελευταίο 24ωρο
Ευερέθιστο έντερο; Δεν αρκεί να εγκαταλείψετε τα απεριτίφ και τα τηγανητά! Αν θέλετε να το βοηθήσετε να ανακτήσει την ευεξία του, αλλά και τη δική σας, θα πρέπει να γνωρίζετε όλα τα τρόφιμα και ποτά που πρέπει να τα καταναλώνετε σπάνια και σε μικρές ποσότητες ή και να αποφεύγετε τελείως.
Τροφές που θα πρέπει να εγκαταλείψετε
Υπάρχουν ορισμένες τροφές που, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρέπει να αποφεύγονται κυρίως. Ονομάζονται δυνητικά αλλεργιογόνα τρόφιμα γιατί σε ορισμένα άτομα με προδιάθεση, όταν περνούν τον βλεννογόνο φραγμό του εντέρου, διεγείρουν την αντίδραση των αντισωμάτων και μπορεί να οδηγήσουν σε αλλεργική αντίδραση.
Μιλάμε, για παράδειγμα, για τη γλουτένη, για όσους πάσχουν από υπερευαισθησία, αλλεργίες ή κοιλιοκάκη.
Είναι επίσης δυνητικά αλλεργιογόνα:
καζεΐνη,
γαλακτοκομικά προϊόντα,
προϊόντα σόγιας
φιστίκια
Ποιές τροφές να αποφεύγω για να υποστηρίξω την εντερική ισορροπία;
Οι τροφές είναι καλύτερο να αποφεύγονται, ειδικά σε περίπτωση συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου.
Τουρσιά: αγγουράκια, φρέσκα κρεμμυδάκια και σάλτσες.
Μανιτάρια: γενικά.
Πολύ πικάντικα και πικάντικα φαγητά
Απλοί ή επεξεργασμένοι υδατάνθρακες: Αυξάνουν γρήγορα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Λευκό ψωμί, ζυμαρικά μη ολικής αλέσεως, προζύμι, μπισκότα, γλυκά και κράκερ, αλλά και βιομηχανικά σνακ όπως τηγανητές πατάτες, είναι μερικά παραδείγματα.
Τρόφιμα που περιέχουν επεξεργασμένα σάκχαρα. Καλύτερα να αποφεύγετε τη ζάχαρη, τους χυμούς φρούτων και τα αναψυκτικά, ακόμα και αυτά με «μηδέν» ζάχαρη. Αποφύγετε μη θρεπτικά τεχνητά γλυκαντικά, όπως η ασπαρτάμη και παρόμοιες ουσίες. Καλύτερα να προτιμήσετε ένα φυσικό γλυκαντικό όπως η στέβια ή το σιρόπι αγαύης.
Συστατικά προς περιορισμό
Το νιτρώδες νάτριο βρίσκεται συνήθως σε κονσερβοποιημένα τρόφιμα όπως χοτ ντογκ, φρανκφούρτες, αλλαντικά και μπέικον. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τόνισε πρόσφατα ότι η παρατεταμένη διατροφική πρόσληψη μεγάλων ποσοτήτων νιτρωδών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ορισμένων τύπων καρκίνου.
Συντηρητικά, τεχνητά αρώματα και χρώματα.
Η Καραγενάνη είναι ένας πολυσακχαρίτης φυκιών που προστίθεται στα τρόφιμα για να τους δώσει μια κρεμώδη όψη όπως πχ στο γάλα σόγιας και στα συσκευασμένα παγωτά. Σε μερικούς ανθρώπους προκαλεί γαστρικό ερεθισμό και μπορεί να επιδεινώσει τα προβλήματα του ευερέθιστου εντέρου.
Το γλουταμινικό νάτριο (MSG) είναι ένα βελτιστοποιητής γεύσης, που χρησιμοποιείται κυρίως σε κύβους ζωμού.
Τα υδρογονωμένα ή μερικώς υδρογονωμένα έλαια (τρανς λιπαρά) βρίσκονται σε πολλά κονσερβοποιημένα ή τηγανισμένα σε υψηλές θερμοκρασίες τρόφιμα, όπως και στα «junk foods».
Ναι αλλά από ψάρια, μαλάκια και οστρακοειδή;
Τα ψάρια βαθέων υδάτων, όπως ο τόνος και ο ξιφίας, μπορεί να περιέχουν υψηλά επίπεδα υδραργύρου, που είναι τοξικά για τον άνθρωπο. Είναι προτιμότερο να επιλέγετε το μακρυπτέρυγο τόνο ή τον άγριο σολομό της Αλάσκας, που μπορείτε να τον βρείτε εύκολα κατεψυγμένο. Σε κάθε περίπτωση, προτιμότερο είναι να επιλέγετε μπλε ψάρια. Στην πραγματικότητα, αυτά σίγουρα ψαρεύονται και δεν τρέφονται με δολώματα ζωικής προέλευσης.
Τα εκτρεφόμενα ψάρια συνήθως εκτρέφονται με πολυσυνθετικά μείγμα τροφών και περιέχουν υψηλά επίπεδα πολυχλωριωμένων διφαινυλίων, υδράργυρο και έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3.
Από μαλάκια και μαλακόστρακα είναι προτιμότερο να αποφεύγετε τα στρείδια, τα μύδια και τους αστακούς, τα καβούρια, τις γαρίδες και γενικότερα τα καρκινοειδή. Αυτά τα τρόφιμα μπορεί να περιέχουν πολύ υψηλά επίπεδα υδραργύρου και συχνά είναι αλλεργιογόνα.
Όταν πίνεις, πίνει το έντερο σου
Βέβαια, δεν θα πρέπει να δίνουμε σημασία μόνο στις τροφές που καταναλώνουμε! Για την υγεία του εντέρου είναι σημαντικό να προσέχετε και τι πίνετε. Μερικά από τα ροφήματα και ποτά που πρέπει να αποφεύγονται, αναφέρονται παρακάτω.
Τα αλκοολούχα ποτά εάν καταναλωθούν σε υπερβολική ποσότητα, αλλάζουν τη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού και του πεπτικού συστήματος. Καλύτερα να το αποφεύγετε ανάμεσα στα γεύματα και σε περίπτωση κατανάλωσης, συνοδέψτε ένα ποτήρι κρασί με το φαγητό.
Επιπλέον, η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης, τσαγιού και ενεργειακών παρεμβαίνουν στους ρυθμούς του σώματος, οδηγώντας σε αϋπνία και πεπτικές ανωμαλίες, όπως δυσκοιλιότητα ή διάρροια, και επιδείνωση προβλημάτων ευερέθιστου εντέρου. Σε μέτριες ποσότητες, ωστόσο, μπορεί να φανούν ευεργετικά.
Tο εργασιακό άγχος και το αίσθημα υποεκτίμησης στην εργασία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ενός θανατηφόρου προβλήματος υγείας έως και 83% περισσότερο, σύμφωνα με μελέτη.
Το άγχος στην εργασία μπορεί κυριολεκτικά να προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα υγείας, σύμφωνα με ερευνητές που διαπίστωσαν σύνδεση μεταξύ της εργασιακής πίεσης και της καρδιακής αρρυθμίας. Κάποιος που εργάζεται σε μια δουλειά με υψηλό στρες και χαμηλή ανταμοιβή μπορεί να αντιμετωπίσει 97% περισσότερο κίνδυνο να αναπτύξει το πρόβλημα, γνωστό ως κολπική μαρμαρυγή, σύμφωνα με μελέτη στο Journal of the American Heart Association. Οι ερευνητές εξέτασαν ιατρικά αρχεία βάσεων δεδομένων για σχεδόν 6.000 εργαζόμενους σε γραφεία, στον Καναδά.
Αποκάλυψε ότι η υψηλή εργασιακή καταπόνηση και μόνο σχετίζεται με 83% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής πάθησης. Επιπλέον, η μη ανταμοιβή για τη σκληρή εργασία, όπως ο χαμηλός μισθός ή η μικρή αναγνώριση, σχετιζόταν με 44% μεγαλύτερο κίνδυνο.
Κολπική μαρμαρυγή και άγχος Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια σοβαρή πάθηση που προκαλεί διαταραχές στον κανονικό καρδιακό ρυθμό και, εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε δυνητικά θανατηφόρα καρδιακή ανεπάρκεια. Μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλες καρδιαγγειακές επιπλοκές. Περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν διαγνωστεί με το πρόβλημα, σύμφωνα με το δημοσίευμα της Daily Mail. Εκτιμάται όμως ότι υπάρχουν τουλάχιστον άλλοι 270.000 άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο που παραμένουν χωρίς διάγνωση και αγνοούν την πάθηση. Στις ΗΠΑ προβλέπεται ότι περισσότεροι από 12 εκατομμύρια άνθρωποι θα πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή έως το 2030. Προηγούμενες έρευνες συνέδεσαν την υψηλή εργασιακή καταπόνηση και την ανισομετρία μεταξύ προσπάθειας και ανταμοιβής στην εργασία με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.
Αυτή η έρευνα είναι η πρώτη που εξετάζει τη δυσμενή επίδραση τόσο του άγχους όσο και της υποεκτίμησης στην εργασία στην κολπική μαρμαρυγή, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Xavier Trudel, επαγγελματίας και καρδιαγγειακός επιδημιολόγος και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Laval στο Κεμπέκ στον Καναδά.
«Η μελέτη μας υποδηλώνει ότι οι στρεσογόνοι παράγοντες που σχετίζονται με την εργασία μπορεί να είναι σχετικοί παράγοντες που πρέπει να συμπεριληφθούν στις προληπτικές στρατηγικές», δήλωσε ο Δρ Trudel.
«Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών στρεσογόνων παραγόντων στην εργασία απαιτούνται για την προώθηση υγιών εργασιακών περιβαλλόντων που ωφελούν τόσο τα άτομα όσο και τους οργανισμούς όπου εργάζονται».
Εργασία και υγεία Οι ερευνητές μελέτησαν τις επιπτώσεις της εργασιακής καταπόνησης, η οποία αναφέρεται σε ένα εργασιακό περιβάλλον στο οποίο οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν υψηλές εργασιακές απαιτήσεις, όπως βαρύ φόρτο εργασίας και μικρές προθεσμίες καθώς και χαμηλό έλεγχο της εργασίας τους με μικρό λόγο στη λήψη αποφάσεων και στον τρόπο εκτέλεσης των καθηκόντων τους. Ένας άλλος παράγοντας που αξιολογήθηκε στη μελέτη ήταν η ανισορροπία μεταξύ προσπάθειας και ανταμοιβής. Αυτό συμβαίνει όταν οι εργαζόμενοι επενδύουν σημαντική προσπάθεια στην εργασία τους, αλλά αντιλαμβάνονται τις ανταμοιβές που λαμβάνουν σε αντάλλαγμα – όπως ο μισθός, η αναγνώριση ή η ασφάλεια της θέσης εργασίας – ως ανεπαρκείς ή άνισες προς την απόδοσή τους.
Στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν συνολικά 5.926 εργαζόμενοι – μεταξύ των οποίων ίσος αριθμός ανδρών και γυναικών. Η μέση ηλικία τους ήταν 45 ετών στην αρχή της μελέτης το 1999 και 65 ετών στο τέλος, το 2018. Η ανάλυση εντόπισε 186 περιπτώσεις με κολπική μαρμαρυγή και μεταξύ αυτής της ομάδας, το 19% των ατόμων με την πάθηση ανέφεραν υψηλή εργασιακή καταπόνηση, το 25% δήλωσαν ότι αντιλαμβάνονται ανισορροπία μεταξύ προσπάθειας και ανταμοιβής και το 10% ανέφεραν ότι βιώνουν ταυτόχρονα και τους δύο στρεσογόνους παράγοντες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου και η πραγματοποίηση συσκέψεων για τη συζήτηση των καθημερινών προκλήσεων μείωσαν τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης. «Η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων στο χώρο εργασίας για τη μείωση των ψυχοκοινωνικών στρεσογόνων παραγόντων που μπορεί επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής θα πρέπει να διερευνηθεί σε μελλοντικές ερευνητικές προσπάθειες», δήλωσε ο Δρ Trudel.
Μείωση των ψυχοκοινωνικών στρεσογόνων παραγόντων στην εργασία «Η ερευνητική μας ομάδα διεξήγαγε προηγουμένως μια οργανωτική παρέμβαση με σκοπό τη μείωση των ψυχοκοινωνικών στρεσογόνων παραγόντων στην εργασία, η οποία αποδείχθηκε ότι μείωσε αποτελεσματικά τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης. Παραδείγματα οργανωτικών αλλαγών που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια της παρέμβασης περιλάμβαναν την επιβράδυνση της υλοποίησης ενός μεγάλου έργου για την αποφυγή αυξημένου φόρτου εργασίας, την εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου εργασίας και τη διεξαγωγή συναντήσεων μεταξύ διευθυντών και εργαζομένων για τη συζήτηση των καθημερινών προκλήσεων».
Ωστόσο, επειδή όλοι οι συμμετέχοντες ήταν Καναδοί και απασχολούνταν σε θέσεις εργασίας, όπως υπάλληλοι γραφείου, οι συγγραφείς της μελέτης παραδέχθηκαν ότι τα αποτελέσματα μπορεί να μην ισχύουν για άλλους τύπους εργαζομένων ή για εργαζόμενους σε άλλες χώρες.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε την επιδημία του ιού mpox σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής ως έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας παγκόσμιου ενδιαφέροντος.
Η ασθένεια – παλαιότερα γνωστή ως ευλογιά των πιθήκων, έχει οδηγήσει στον θάνατο τουλάχιστον 450 άτομα κατά τη διάρκεια μιας αρχικής επιδημίας στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Η νόσος του ιού mpox προκαλείται από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων. Ο ιός αρχικά μεταδιδόταν από τα ζώα στους ανθρώπους, αλλά τώρα μεταδίδεται και μεταξύ των ανθρώπων. Η εμφάνιση της νόσου είναι πιο συχνή σε απομακρυσμένα χωριά στα τροπικά τροπικά δάση της Αφρικής, σε χώρες όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔ Κονγκό). Σε αυτές τις περιοχές, υπάρχουν χιλιάδες κρούσματα και εκατοντάδες θάνατοι από την ασθένεια κάθε χρόνο – με τα παιδιά κάτω των 15 ετών να πλήττονται περισσότερο. Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι mpox – ο 1 και ο 2. Μια προηγούμενη κατάσταση έκτακτης ανάγκης δημόσιας υγείας για τον ιό mpox, που κηρύχθηκε το 2022, προκλήθηκε από τον σχετικά ήπιο τύπο 2.
Εξαπλώθηκε σε σχεδόν 100 χώρες που συνήθως δεν εμφανίζουν τον ιό, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων χωρών της Ευρώπης και της Ασίας, αλλά τέθηκε υπό έλεγχο με τον εμβολιασμό των ευάλωτων ομάδων. Ωστόσο, αυτή τη φορά είναι ο πολύ πιο θανατηφόρος τύπος 1 – ο οποίος έχει σκοτώσει έως και το 10% όσων αρρώστησαν σε προηγούμενες επιδημίες – που αυξάνεται.
H επικίνδυνη παραλλαγή του ιού Υπήρξε μια αλλαγή στον ιό γύρω στον περασμένο Σεπτέμβριο σημειώνει το BBC. Οι μεταλλάξεις οδήγησαν σε μια μετάλλαξη – που ονομάζεται 1b – η οποία έκτοτε εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς. Αυτή η νέα παραλλαγή έχει χαρακτηριστεί από έναν επιστήμονα ως «η πιο επικίνδυνη μέχρι σήμερα», υπογραμμίζει το βρετανικό μέσο.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αφρικής (CDC) αναφέρουν ότι υπήρξαν περισσότερες από 14.500 μολύνσεις από τον ιό mpox και πάνω από 450 θάνατοι από τον ιό mpox μεταξύ των αρχών του 2024 και του τέλους Ιουλίου. Πρόκειται για αύξηση 160% στις μολύνσεις και 19% στους θανάτους σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023. Ενώ το 96% των κρουσμάτων mpox είναι στη ΛΔ Κονγκό, η ασθένεια έχει εξαπλωθεί σε πολλές γειτονικές χώρες όπως το Μπουρούντι, η Κένυα, η Ρουάντα και η Ουγκάντα, όπου συνήθως δεν ενδημεί. Στη ΛΔ του Κονγκό υπάρχει ανεπαρκής πρόσβαση σε εμβόλια και θεραπείες για την mpox και οι αξιωματούχοι υγείας ανησυχούν για την εξάπλωση της νόσου.
Οι ειδικοί λένε ότι το νέο στέλεχος μπορεί να εξαπλωθεί πιο εύκολα, προκαλώντας σοβαρότερη ασθένεια και περισσότερους θανάτους σε παιδιά και ενήλικες.
Πώς μεταδίδεται; Ο ιός της ευλογιάς μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω στενής επαφής με κάποιον που έχει μολυνθεί – μεταξύ άλλων μέσω του σεξ, της επαφής δέρμα με δέρμα και της ομιλίας ή της αναπνοής σε κοντινή απόσταση. Ο ιός μπορεί να εισέλθει στον οργανισμό μέσω του δέρματος, της αναπνευστικής οδού ή μέσω των ματιών, της μύτης ή του στόματος. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω του αγγίγματος αντικειμένων που έχουν μολυνθεί από τον ιό, όπως κλινοσκεπάσματα, ρούχα και πετσέτες. Η στενή επαφή με μολυσμένα ζώα, όπως οι πίθηκοι, οι αρουραίοι και οι σκίουροι, είναι μια άλλη οδός μετάδοσης. Κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας επιδημίας το 2022, ο ιός μεταδόθηκε κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής. Η τρέχουσα επιδημία από τη ΛΔ Κονγκό οφείλεται στη σεξουαλική επαφή.
Οι περισσότερες περιπτώσεις εντοπίζονται συχνά σε άτομα που είναι σεξουαλικά ενεργά και σε άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες. Τα άτομα με πολλούς συντρόφους ή νέους σεξουαλικούς συντρόφους μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, μεταδίδει το BBC. Αλλά οποιοσδήποτε έχει στενή επαφή με κάποιον με συμπτώματα μπορεί να κολλήσει τον ιό, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον τομέα της υγείας και των μελών της οικογένειας. Η συμβουλή είναι να αποφεύγεται η στενή επαφή με οποιονδήποτε με mpox να πλέονονται συχνά τα χέρια με σαπούνι και νερό εάν ο ιός βρίσκεται στην κοινότητά. Όσοι έχουν τον ιό mpox πρέπει να απομονώνονται από τους άλλους μέχρι να εξαφανιστούν όλα τα συμπτώματα.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί; Τα κρούσματα του ιού της ευλογιάς μπορούν να ελεγχθούν με την πρόληψη των λοιμώξεων – ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό είναι τα εμβόλια. Εμβόλια υπάρχουν, αλλά μόνο τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο ή που έχουν έρθει σε στενή επαφή με μολυσμένο άτομο είναι συνήθως σε θέση να το κάνουν, τονίζει το δημοσίευμα του BBC. Ο ΠΟΥ ζήτησε πρόσφατα από τους παρασκευαστές φαρμάκων να προτείνουν τα εμβόλιά τους κατά του ιού της ευλογιάς για επείγουσα χρήση, ακόμη και αν τα εμβόλια αυτά δεν έχουν εγκριθεί επίσημα στις χώρες όπου χρειάζονται. Τώρα που το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αφρικής έχει κηρύξει έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας σε ολόκληρη την ήπειρο, ελπίζεται ότι οι κυβερνήσεις θα μπορέσουν να συντονίσουν καλύτερα την αντίδρασή τους και ενδεχομένως να αυξήσουν τη ροή ιατρικών προμηθειών και βοήθειας στις πληγείσες περιοχές.
Τι σημειώνει ο ΕΟΔΥ Σύμφωνα με τον επίσημο ιστότοπο του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, «τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυαλγίες, οσφυαλγία, λεμφαδενοπάθεια, ρίγος και εξάντληση, ενώ συνήθως εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα 1 με 5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων».
Συνεχίζει:
«Παρότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία, οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως σε λίγες εβδομάδες.
Έναρξη διαδικασίας εμβολιασμού έναντι της ευλογιάς τύπου mpox Στο πλαίσιο πρόληψης από 22 Ιουλίου 2024 είναι διαθέσιμος ο εμβολιασμός έναντι της ευλογιάς τύπου mpox.
Η ευλογιά τύπου mpox είναι σπάνια ιογενής λοίμωξη που προκαλείται από μόλυνση με τον ιό mpox. Ο ιός mpox είναι γενετικά παρόμοιος με τον ιό της ευλογιάς, αλλά λιγότερο μεταδοτικός και με πιο ήπια συμπτώματα.
Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος ή/και μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων, κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση.
Για ποιους συστήνεται το εμβόλιο; Το εμβόλιο Jynneos συνιστάται για άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό ευλογιάς mpox και ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες υψηλού κινδύνου: Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (MSM), άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες και γυναίκες, και διεμφυλικά άτομα. Όλα τα άτομα από τις παραπάνω ομάδες θεωρούνται αυξημένου κινδύνου αν έχουν πρόσφατο ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων, δηλαδή όσοι έχουν περισσότερους από 5 ευκαιριακούς συντρόφους ή έχουν μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ένα τουλάχιστον) τους τελευταίους 3 μήνες.
Επαγγελματίες υγείας οι οποίοι εργάζονται σε χώρους με υψηλό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς mpox (π.χ. εργαστήρια, ειδικές μονάδες).
Άτομα τα οποία έχουν έρθει σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού της ευλογιάς mpox, σε διάστημα 4 έως και 14 ημερών μετά από την έκθεση, εφόσον δεν έχουν αναπτύξει συμπτώματα, ανεξαρτήτως φύλου.
Άτομα που έχουν συχνή και στενή επαφή με τις προηγούμενες κατηγορίες.
Μεταξύ των ατόμων που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο εμβολιασμός των ανοσοκατασταλμένων ατόμων.
Να σημειωθεί ότι δεν είναι απαραίτητο να δηλώνεται η συγκεκριμένη ομάδα στην οποία ανήκουν οι ενδιαφερόμενοι όταν προσέρχονται για εμβολιασμό έναντι του mpox.
Τα προβλήματα υγείας και το brain fog (η εγκεφαλική ομίχλη) μπορεί να επιμείνουν για χρόνια σε άτομα που νοσηλεύτηκαν λόγω Covid στην αρχή της πανδημίας.
Όπως αναφέρουν μάλιστα ερευνητές, κάποιοι ασθενείς ανέπτυξαν πιο σοβαρά και ακόμη και νέα συμπτώματα μετά από 12 μήνες.
Διαπίστωσαν ότι ενώ πολλοί άνθρωποι με long Covid είχαν βελτίωση με την πάροδο του χρόνου, ένα σημαντικό ποσοστό εξακολουθούσε να έχει γνωστικά προβλήματα δύο με τρία χρόνια αργότερα, και τα συμπτώματα της κατάθλιψης, του άγχους και της κόπωσης επιδεινώθηκαν αντί να υποχωρήσουν. Οι επιστήμονες μελέτησαν επί μακρόν την Covid-19 σε 475 άτομα που νοσηλεύτηκαν με τον ιό πριν κυκλοφορήσουν τα εμβόλια, για να διαπιστώσουν εάν η εγκεφαλική ομίχλη, η κόπωση και τα προβλήματα ψυχικής υγείας παρέμειναν ή εμφανίστηκαν μετά τον πρώτο χρόνο.
Η Covid-19 επηρέασε το ΙQ σύμφωνα με τη μελέτη Ενώ οι ερευνητές δεν είχαν πληροφορίες για τις νοητικές ικανότητες των συμμετεχόντων πριν κολλήσουν Covid, γνωστικά τεστ δύο με τρία χρόνια αργότερα έδειξαν ότι κατά μέσο όρο το IQ των ασθενών ήταν 10 μονάδες χαμηλότερο από το αναμενόμενο για την ηλικία, την εκπαίδευση και άλλους παράγοντες. Ένας στους εννέα εμφάνισε σημάδια «σοβαρών γνωστικών ελλειμμάτων», τα οποία ισοδυναμούν με δείκτη νοημοσύνης 30 βαθμούς χαμηλότερο από το αναμενόμενο.
Τα ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν οι συμμετέχοντες έδειξαν ότι πολλοί ένιωσαν μέτρια έως σοβαρά επίπεδα κατάθλιψης (47%), κόπωσης (40%) και άγχους (27%) δύο έως τρία χρόνια μετά την Covid. Αντί να βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου, τα συμπτώματα ήταν κατά μέσο όρο χειρότερα δύο έως τρία χρόνια μετά τη μόλυνση παρά στους 6 έως 12 μήνες. «Αυτό που γνωρίζαμε ήδη πριν κάνουμε τη μελέτη ήταν ότι η Covid-19 σχετιζόταν με μεγαλύτερο κίνδυνο γνωστικών προβλημάτων, κατάθλιψης και άγχους σε σύγκριση με άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού», δήλωσε ο Δρ Max Taquet, συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. «Διαπιστώσαμε ότι στην κοόρτη μας (ομάδα με κοινά χαρακτηριστικά) υπήρχε μια σημαντική νευροψυχιατρική επιβάρυνση σε δύο έως τρία χρόνια».
Περισσότεροι από ένας στους τέσσερις ανθρώπους στη μελέτη άλλαξαν επάγγελμα αφού μολύνθηκαν από τον ιό, συχνά επειδή δεν μπορούσαν πλέον να αντιμετωπίσουν τις γνωστικές απαιτήσεις της δουλειάς τους. Εκείνοι που τα πήγαν χειρότερα με το πέρασμα του χρόνου ήταν συχνά οι πιο άρρωστοι έξι μήνες μετά τη μόλυνση, αλλά η σοβαρότητα της αρχικής ασθένειας δεν φάνηκε να επηρεάζει τη μακροπρόθεσμη έκβασή τους.
Αν και το ποσοστό των ασθενών που ανέφεραν κατάθλιψη, άγχος και κόπωση αυξήθηκε μετά από έξι μήνες, τα γνωστικά προβλήματα φάνηκαν να βελτιώνονται. Έξι μήνες μετά τη μόλυνση, το 44% είχε αντικειμενικά γνωστικά ελλείμματα σε σύγκριση με το 33% στα δύο έως τρία χρόνια.
Η εργασία, που δημοσιεύτηκε στο Lancet Psychiatry, οδήγησε τους συγγραφείς να τονίσουν τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και διαχείρισης των μακροχρόνιων συμπτωμάτων της Covid για να μειωθεί ο κίνδυνος να αναπτύξει ο κόσμος μια πιο περίπλοκη διαταραχή.
Σύμφωνα με το Γραφείο Εθνικής Στατιστικής, ο αριθμός των ατόμων με μακροχρόνια Covid συνεχίζει να αυξάνεται, με 2 εκατομμύρια άτομα στην Αγγλία και τη Σκωτία να εμφανίζουν πλέον συμπτώματα. Η ομίχλη του εγκεφάλου που αναφέρουν πολλοί ισοδυναμεί με πτώση του δείκτη νοημοσύνης κατά έξι βαθμούς, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη. Ο Ντάνι Άλτμαν, καθηγητής ανοσολογίας στο Imperial College του Λονδίνου, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, είπε ότι τα ευρήματα ήταν «βαθιά και ανησυχητικά» και απηύθυνε προειδοποίηση να μην υπάρχει εφησυχασμός στην εποχή των εμβολίων και των ηπιότερων παραλλαγών της Covid.
Νέα έρευνα διαπίστωσε ότι η κατανάλωση ενός αβοκάντο κάθε μέρα σχετίζεται με οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης του ύπνου και της υγείας της καρδιάς.
«Γνωρίζουμε από προηγούμενες εργασίες ότι η πρόσληψη αβοκάντο συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου», δήλωσε στο Healio η μεταδιδακτορική ερευνήτρια του Πανεπιστημίου Penn State Dr. Janhavi J. Damani, η οποία συμμετείχε στη μελέτη.
Η έρευνα, που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο συνέδριο Nutrition 2024 στο Σικάγο, βασίζεται σε προηγούμενες μελέτες που εξέτασαν τα οφέλη του αβοκάντο για την υγεία, υποδεικνύοντας ότι το αβοκάντο μπορεί να «βελτιώσει τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου μειώνοντας τη συνολική χοληστερόλη και την LDL-C χωρίς να επηρεάσει αρνητικά το σωματικό βάρος», σύμφωνα με την Damani.
Για την τρέχουσα μελέτη, η ομάδα των ερευνητών διεξήγαγε ανάλυση της μελέτης Habitual Diet and Avocado Trial (HAT), στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1.000 συμμετέχοντες, οι οποίοι επιλέχθηκαν τυχαία είτε να καταναλώνουν ένα αβοκάντο την ημέρα για 6 μήνες είτε να ακολουθούν την τυπική τους διατροφή αλλά να τρώνε λιγότερα από δύο αβοκάντο το μήνα.
Στην ανάλυσή τους, η ομάδα του Damani αξιολόγησε την επίδραση της καθημερινής κατανάλωσης αβοκάντο στην υγεία της καρδιάς των ατόμων με κοιλιακή παχυσαρκία, σύμφωνα με το Healio.
Η ομάδα αξιολόγησε ένα δείγμα 969 ατόμων για την ποιότητα της διατροφής, τη γλυκόζη αίματος, την αρτηριακή πίεση, τον ΔΜΣ, τα λιπίδια αίματος, τη σωματική δραστηριότητα και την υγεία του ύπνου, τα οποία παίζουν ρόλο στην καρδιαγγειακή υγεία.
Ενώ δεν υπήρξε σημαντική διαφορά στις βαθμολογίες LE8 μεταξύ των ομάδων, τα άτομα που κατανάλωναν αβοκάντο σε καθημερινή βάση είδαν βελτίωση στις βαθμολογίες τους για την υγεία του ύπνου, την ποιότητα της διατροφής και τα λιπίδια του αίματος, όπως η χοληστερόλη.
«Υπάρχει ένας αυξανόμενος όγκος στοιχείων που υποδηλώνει ότι, περισσότερο από την απλή ενσωμάτωση μεμονωμένων τροφίμων, υπάρχει μια τάση προς την προσαρμογή υγιεινών διατροφικών προτύπων για την επίτευξη κλινικά σημαντικών βελτιώσεων στους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου», δήλωσε η Damani.
Η μελέτη, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Hass Avocado Board, θα μπορούσε ενδεχομένως να δώσει ώθηση σε περαιτέρω έρευνα σχετικά με τις «πολύπλοκες συσχετίσεις» μεταξύ ορισμένων τροφίμων και της καρδιαγγειακής υγείας.
Εν τω μεταξύ, δήλωσε στο Healio ότι οι πάροχοι θα πρέπει «να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στην αύξηση της ποιότητας της διατροφής μέσω ευεργετικών αλλαγών στο συνολικό διατροφικό πρότυπο».
Έξι νέα κρούσματα και δύο νοσηλείες ατόμων που προσβλήθηκαν από τον ιό του Δυτικού Νείλου στην χώρα μας, ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ.
Σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης του ΕΟΔΥ, από τους συνολικά 7 ανθρώπους που έχουν νοσήσει αυτήν την καλοκαιρινή περίοδο από τον ιό του Δυτικού Νείλου μετά από τσίμπημα κουνουπιού, οι πέντε εμφάνισαν βαρύτερα συμπτώματα από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) και συγκεκριμένα, εγκεφαλίτιδα ή /και μηνιγγίτιδα, ή /και οξεία χαλαρή παράλυση).
Ιός Δυτικού Νείλου: Δύο άτομα χρειάστηκε να νοσηλευτούν σε Θεσσαλία και Μακεδονία Δύο άτομα χρειάστηκε να νοσηλευτούν σε νοσοκομεία της Θεσσαλίας και Μακεδονίας, όμως, ευτυχώς εκτός ΜΕΘ. Οι υπόλοιποι 2 ασθενείς είχαν εξαιρετικά ήπια συμπτώματα, ενώ μέχρι στιγμής δεν έχει σημειωθεί κανένας θάνατος.
Οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ τονίζουν πως θεωρείται αναμενόμενη η διάγνωση πολλών ακόμη κρουσμάτων μέσα στο επερχόμενο διάστημα.
Πού εμφανίστηκαν τα 6 νέα περιστατικά Το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα εντοπίστηκε πριν από δύο εβδομάδες, στις αρχές του μήνα, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα δεν αναφέρθηκε καμία λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου.
Ένα ακόμη εισαγόμενο περιστατικό είχε καταγραφεί την προηγούμενη περίοδο, από άτομο που είχε μολυνθεί από τσίμπημα κουνουπιού σε χώρα του εξωτερικού.
Τα 6 νέα περιστατικά εντοπίστηκαν στις Περιφερειακές Ενότητες Λάρισας, Λευκάδας, Χαλκιδικής και στην Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης. Ειδικότερα, στους Δήμους Λάρισας, Κιλελέρ, Αγιάς, Λαγκαδά, Αριστοτέλη και Λευκάδας.
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες cookie αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και βοηθώντας την ομάδα μας να καταλάβει ποιες ενότητες του ιστότοπου θεωρείτε πιο ενδιαφέρουσες και χρήσιμες.
Μπορείτε να προσαρμόσετε όλες τις ρυθμίσεις cookie σας μεταβαίνοντας στις καρτέλες στην αριστερή πλευρά.
Αυστηρά απαραίτητα τα cookies
Αυστηρά απαραίτητο τα cookie θα πρέπει να είναι ενεργοποιημένα ανά πάσα στιγμή, ώστε να μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας για τις ρυθμίσεις cookie.
Εάν απενεργοποιήσετε τα cookies, δεν θα μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που επισκέπτεστε αυτόν τον ιστότοπο, θα χρειαστεί να ενεργοποιήσετε ή να απενεργοποιήσετε ξανά τα cookies.
Πολιτική-Ενημέρωση Cookies
Τι είναι τα Cookies;
Τα «cookies» είναι μικρά αρχεία με πληροφορίες που μια ιστοσελίδα αποθηκεύει στον υπολογιστή ενός χρήστη (συνήθως στο πρόγραμμα περιήγησης ιστού όπως Chrome, Opera, Mozilla Firefox, Edge, etc), ώστε κάθε φορά που ο χρήστης συνδέεται στην ιστοσελίδα, η τελευταία να ανακτά τις εν λόγω πληροφορίες και να προσφέρει στο χρήστη σχετικές με αυτές υπηρεσίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων πληροφοριών είναι οι προτιμήσεις του χρήστη σε μια ιστοσελίδα, όπως αυτές δηλώνονται από τις επιλογές που κάνει ο χρήστης στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα (π.χ. επιλογή συγκεκριμένων «κουμπιών», αναζητήσεων, διαφημίσεων, κλπ).
Πως και γιατί χρησιμοποιούμε τα Cookies; Το www.fee.org.gr χρησιμοποιεί «cookies» για τη συλλογή πληροφοριών ηλεκτρονικής δραστηριότητας, για να αποθηκεύσουν τις προτιμήσεις και τις ρυθμίσεις σας καθώς και για την βελτιστοποίηση της εμπειρίας πλοήγησης στο site. Επίσης, χρησιμοποιούμε cookies για την εξατομίκευση περιεχομένου και διαφημίσεων, την παροχή λειτουργιών κοινωνικών μέσων και την ανάλυση της επισκεψιμότητάς σας. Επιπλέον, μοιραζόμαστε πληροφορίες που αφορούν τον τρόπο που χρησιμοποιείτε τον ιστότοπό μας με συνεργάτες κοινωνικών μέσων, διαφήμισης και αναλύσεων, οι οποίοι ενδεχομένως να τις συνδυάσουν με άλλες πληροφορίες που τους έχετε παραχωρήσει ή τις οποίες έχουν συλλέξει σε σχέση με την από μέρους σας χρήση των υπηρεσιών τους.
Τα cookies σε καμία περίπτωση δεν βλάπτουν τη συσκευή σας και μπορεί να μας επιτρέψουν να σας προσφέρουμε ταχύτερη και καλύτερη πλοήγηση στον ιστότοπό μας.
Χρήση των Cookies:
Αποθηκεύουμε στη συσκευή σας τα απολύτως αναγκαία cookies για τη λειτουργία του ιστοτόπου.
Με την περαιτέρω χρήση του site αποδέχεστε την χρήση cookies.
Τα Cookies που αποστέλλονται από την διαδικτυακή μας τοποθεσία και αποθηκεύονται στην ηλεκτρονική σας συσκευή είναι ενδεικτικά τα παρακάτω:
IIS session cookie
B2C Platform cookies
CardinalCommerce
Google Analytics
Google Adwords
AdNexus™
Neustar® AdAdvisor®
DoubleClick (Google)
AddThis
Lotame Solutions
AdRoll
Απενεργοποιώντας τα Cookies ή κάνοντας ανάκληση της συγκατάθεσης σας, συγκεκριμένες λειτουργίες της ιστοσελίδας δεν θα είναι διαθέσιμες. Επιπλέον ενδέχεται να επηρεαστεί η απόδοση και η λειτουργικότητα του διαδικτυακού τόπου.
Πως μπορείτε να διαγράψετε τα cookies
Μπορείτε να διαγράψετε τα cookies και να απενεργοποιήσετε τη χρήση τους. Επιλέξτε τον browser που χρησιμοποιείτε και ακολουθήστε τις οδηγίες:
Chrome – https://support.google.com/chrome/answer/95647?hl=el
Safari – https://support.apple.com/kb/ph21411?locale=en_US
Firefox – https://support.mozilla.org/el/kb/pws-energopoiw-th-leitoyrgia-do-not-track
Edge – https://privacy.microsoft.com/en-us/windows-10-microsoft-edge-and-privacy
Εάν χρησιμοποιείτε κάποιον άλλον browser, συμβουλευτείτε τις πληροφορίες του παρόχου του.
Προσοχή: Η πολιτική μας για τα cookies μεταρρυθμίζεται προκειμένου να είναι συμβατή τόσο με τις διατάξεις του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων όσο και τον Κανονισμό ePrivacy (δεν έχει ακόμα εκδοθεί).