Εικόνες

Eιδικοί προειδοποιούν ότι αν διψάμε συνεχώς, αυτό μπορεί να είναι σημάδι ενός υποκείμενου προβλήματος.

Τα τελευταία χρόνια υπήρξε μια τεράστια προσπάθεια να πίνουν οι άνθρωποι περισσότερο νερό αλλά παρά τα βήματα που έχουν γίνει, αποτελεί ένα θέμα που απασχολεί.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Daily Mail, για παράδειγμα, εκτιμάται ότι ένας στους δύο Αμερικανούς και ένας στους δύο Βρετανούς δεν πίνουν αρκετό νερό.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει το βρετανικό μέσο αν διαπιστώνoυμε ότι διψάμε διαρκώς, όσες φορές και αν γεμίσουμε το μπουκάλι μας με νερό, αυτό μπορεί να είναι σημάδι ενός υποκείμενου προβλήματος.

Ενώ θα μπορούσε να σχετίζεται με το γεγονός ότι τρώμε πολλά αλμυρά ή ζαχαρούχα τρόφιμα ή ότι τα νέα μας φάρμακα μας κάνουν να τρέχουμε πιο συχνά στην τουαλέτα, η υπερβολική δίψα θα μπορούσε επίσης να είναι σημάδι ανησυχητικών καταστάσεων όπως ο διαβήτης και τα νεφρικά προβλήματα.

Διαβήτης
Ο διαβήτης προκαλεί ξηροστομία, η οποία μπορεί να μας κάνει να πίνουμε περισσότερο. Ο διαβήτης μπορεί να ανιχνευθεί από το γιατρό μας με μια απλή εξέταση αίματος, οπότε αν πίνουμε περισσότερα από οκτώ ποτήρια κάθε μέρα και παρόλα αυτά δεν ξεδιψάμε, ίσως είναι συνετό να προγραμματίσουμε μια επίσκεψη, σημειώνεται.

Η υπερβολική δίψα μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη προβλημάτων στα νεφρά, όπως ο νεφρογενής διαβήτης insipidus, ο οποίος είναι όταν το σώμα αδυνατεί να ανταποκριθεί στην αντιδιουρητική ορμόνη, γνωστή και ως ADH. Αυτό προκαλεί το σώμα να παράγει πάρα πολλά ούρα, γεγονός που απαιτεί να πίνουμε περισσότερο νερό για να παραμείνουμε ενυδατωμένοι.

Έτσι, αν διαπιστώνουμε ότι πίνουμε την ίδια ποσότητα υγρών με τους συναδέλφους ή τους φίλους μας, αλλά χρειάζεται να χρησιμοποιούμε την τουαλέτα πολύ περισσότερο, θα μπορούσε να φταίει η ADH.

Άλλα σημάδια του νεφρογενούς διαβήτη insipidus περιλαμβάνουν ξηροστομία, κόπωση και ζάλη.

Η πάθηση διαγιγνώσκεται συνήθως με εξετάσεις αίματος, εξετάσεις ούρων και μια δοκιμασία στέρησης νερού, η οποία μετρά την παραγωγή ούρων μετά από αρκετές ώρες που δεν πίνουμε καθόλου νερό.

Αναιμία
Επιπλέον, η δίψα μπορεί να είναι σημάδι αναιμίας, δηλαδή όταν το αίμα δεν παράγει αρκετά υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια δημιουργούν την πρωτεΐνη αιμοσφαιρίνη, η οποία μεταφέρει οξυγόνο σε όλο το σώμα.

Χωρίς αρκετό από αυτό το οξυγόνο, είναι πιο πιθανό να εμφανίσουμε κόπωση, αδυναμία, δύσπνοια και πονοκεφάλους, μαζί με αφυδάτωση. Η αναιμία συνήθως διαγιγνώσκεται με μια εξέταση αίματος ρουτίνας, την γενική εξέταση αίματος η οποία μετρά την ποσότητα των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα.

Εάν αποκλείονται αυτές οι καταστάσεις, ίσως ήρθε η ώρα να ρίξουμε μια ματιά στη διατροφή σας.

Ο Nick Hird, ειδικός σε θέματα ενυδάτωσης και συνιδρυτής της ViDrate, δήλωσε ότι ορισμένα τρόφιμα μπορεί να μας αφήσουν «στεγνούς».

Αυτό περιλαμβάνει το επεξεργασμένο κρέας, το οποίο περιέχει το συντηρητικό νιτρικό νάτριο για να διατηρείται φρέσκο. Παρόμοια με το αλάτι, έχει συνδεθεί με αυξημένη πιθανότητα αφυδάτωσης. «Τα πικάντικα πιάτα, ενώ είναι νόστιμα, μπορούν να διεγείρουν τους γευστικούς σας κάλυκες και να σας κάνουν να ιδρώσετε», δήλωσε ο Hird.

Όσοι πίνουν πολλά ζαχαρούχα ποτά μπορεί επίσης να κινδυνεύουν από υπερβολική δίψα.

Φάρμακα που προκαλούν δίψα
Ο Sam Tejada, ειδικός λειτουργικής ιατρικής στο Liquivida, δήλωσε στη Daily Mail ότι ορισμένα φάρμακα θα μπορούσαν επίσης να ευθύνονται.

«Ορισμένα φάρμακα, όπως τα διουρητικά, μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή ούρων και να οδηγήσουν σε αφυδάτωση και δίψα», είπε.

Για να παραμείνουμε ενυδατωμένοι, ο Tejada συνιστά να επιμείνουμε στα πατροπαράδοτα οκτώ ποτήρια νερό την ημέρα. Ωστόσο, σημείωσε ότι οι άνθρωποι που ζυγίζουν περισσότερο ή είναι πιο δραστήριοι μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν αυτό το μέτρο.

Επιπλέον, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι από Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας διαπίστωσε ότι όσοι έπιναν οκτώ ποτήρια νερό την ημέρα είχαν λιγότερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικά επεισόδια, νεφροπάθειες ή καρδιακές προσβολές. Επίσης, αύξησαν τη διάρκεια ζωής τους κατά περίπου 15 χρόνια.

Ο Δρ Atil Kargi, ενδοκρινολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο l, δήλωσε στο Fox News ότι αν αντιμετωπίζει κάποιος υπερβολική δίψα, να προσπαθεί να περιορίσει τα αλμυρά, τα ζαχαρούχα και τα πικάντικα τρόφιμα και να αυξήσει την κατανάλωση νερού γενικά.

iefimerida.gr

Σε υψηλά επίπεδα παραμένει η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα και σύμφωνα με την επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ για το διάστημα 19-25 Φεβρουαρίου, καταγράφηκαν 5 νέα σοβαρά κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ και 8 νέοι θάνατοι από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη. Σχετικά με τον SARS-CoV2, όλοι οι δείκτες παρουσιάζουν μείωση.

Γριπώδης συνδρομή – ILI (ανεξαρτήτως παθογόνου)
Ο αριθμός κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής ανά 1.000 επισκέψεις παρουσίασε μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.

Σοβαρή Οξεία Λοίμωξη Αναπνευστικού – SARI (ανεξαρτήτως παθογόνου)

Ο αριθμός κρουσμάτων SARI ανά 1.000 επισκέψεις παρέμεινε σε παρόμοια επίπεδα με την προηγούμενη εβδομάδα.

Ιός SARS-CoV2 – λοίμωξη COVID-19
Η θετικότητα στο σύνολο των ελεγχθέντων δειγμάτων παρουσίασε μικρή μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.

Ο αριθμός των εισαγωγών (n=298) παρουσίασε μείωση 31% σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό εισαγωγών τις προηγούμενες 4 εβδομάδες (n=433) και ήταν χαμηλότερος από τον αριθμό των εισαγωγών την αντίστοιχη εβδομάδα του 2023 (n=1.063).

Ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων (n=5) παρουσίασε μείωση σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό νέων διασωληνώσεων κατά τις προηγούμενες 4 εβδομάδες (n=6) και ήταν χαμηλότερος από τον αριθμό των διασωληνώσεων την αντίστοιχη εβδομάδα του 2023 (n=29). Ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 30.

Καταγράφηκαν 18 θάνατοι με διάμεση ηλικία τα 87 έτη (εύρος 49-89 έτη). Ο αριθμός των θανάτων παρουσίασε μείωση σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό θανάτων τις προηγούμενες 4 εβδομάδες (n=42) και ήταν χαμηλότερος από τον αριθμό των θανάτων την αντίστοιχη εβδομάδα του 2023 (n=94).

Η συχνότερη υπο-παραλλαγή της ΒΑ.2 ήταν η JN.1 (83%) ακολουθούμενη από την EG.5 (6%) (τελευταία διαθέσιμα δεδομένα).

Η επιτήρηση του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα έδειξε μείωση της κυκλοφορίας του ιού SARS-CoV-2 στις 6 από τις 7 περιοχές που ελέγχθηκαν.

Ιός της γρίπης
Η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα (δίκτυο sentinel) παραμένει άνω του 10% (εποχικό όριο έναρξης της επιδημικής δραστηριότητας της γρίπης κατά το ECDC) και εμφάνισε αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Η θετικότητα των δειγμάτων SARI παρουσίασε επίσης αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.

Καταγράφηκαν 5 νέα σοβαρά κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ και 8 νέοι θάνατοι από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη.

Επιπλέον, δηλώθηκαν αναδρομικά 2 σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης με νοσηλεία σε ΜΕΘ, ενώ δηλώθηκε αναδρομικά ένας θάνατος εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης.

Συνολικά από την αρχή επιτήρησης της γρίπης έχουν νοσηλευθεί 128 άτομα με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη σε ΜΕΘ και καταγράφηκαν 58 θάνατοι από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη.

Έχουν τυποποιηθεί 547 στελέχη γρίπης (προερχόμενα από δείγματα Sentinel κοινότητας, από δείγματα επιτήρησης SARI και από νοσοκομειακά δείγματα εκτός δικτύων επιτήρησης), εκ των οποίων τα 499 (91%) ήταν τύπου Α και 48 (9%) τύπου Β. Συνολικά, έχουν υποτυποποιηθεί στα δύο Κέντρα Αναφοράς Γρίπης 467 στελέχη τύπου Α. Τα 432 (92,5%) ανήκαν στον υπότυπο Α(Η1)pdm09 και τα 35 (7,5%) στον υπότυπο Α(Η3).

Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός – RSV
H θετικότητα RSV παρουσίασε μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, τόσο στην κοινότητα (δίκτυο Sentinel ΠΦΥ) όσο και στα νοσοκομεία (δίκτυο επιτήρησης SARI).

iefimerida

Οι ακραίες εξωτερικές θερμοκρασίες -όλο και πιο συχνές λόγω της κλιματικής αλλαγής- είναι γνωστό ότι επιδεινώνουν τα χρόνια νοσήματα όπως καρδιαγγειακές, αναπνευστικές και εγκεφαλικές παθήσεις. Τώρα, μια μελέτη με σχεδόν 3 εκατομμύρια γεωγραφικά διαφορετικούς ασθενείς προσθέτει και τον διαβήτη τύπου 2 στη λίστα των επηρεαζόμενων νόσων.

Η θερμορυθμιστική απόκριση συχνά διαταράσσεται σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας με διαβήτη, καθιστώντας τους ευάλωτους στην υπερβολική ζέστη ή το κρύο.

Δεν έχουν γίνει πολλές μελέτες για τη σχέση μεταξύ ακραίων θερμοκρασιών και Σακχαρώδη Διαβήτη. Κυρίως έχει μελετηθεί η επίδραση των υψηλών θερμοκρασιών, όπως π.χ. το τι συμβαίνει τους καλοκαιρινούς μήνες, σε διαβητικούς.

Το κρύο με τη σειρά του είναι από μόνο του στρεσογόνος παράγοντας για την καρδιά, που επιβάλει την αύξηση της παροχής αίματος ώστε να αυξήσει καύσεις για να επιτύχει θερμορύθμιση, αποτελώντας ένα έντονο τεστ κοπώσεως και αυξάνοντας τους κινδύνους επιπλοκών για τη “διαβητική” καρδιά. Ένα άλλο πρόβλημα για τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που εξαρτώνται από την ινσουλίνη είναι ότι η αυξημένη ροή αίματος που προκύπτει από την ξηρή ανταλλαγή θερμότητας με το περιβάλλον, προκαλεί την ταχύτερη κατανομή της ινσουλίνης σε όλο το σώμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Επιπλέον, η ζέστη συχνά μειώνει την όρεξη, η οποία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε χαμηλό σάκχαρο στο αίμα. Αντίθετα το υπερβολικό κρύο μειώνοντας την αιματική κυκλοφορία μπορεί να οδηγήσει σε υπεργλυκαιμία με ακολουθούμενη απορρύθμιση του διαβήτη» προσθέτει.

Τι συμβαίνει με τις υψηλές θερμοκρασίες;
Τα άτομα με διαβήτη αντιδρούν πιο αργά και πιο αδύναμα στη θερμότητα από εκείνα με υγιή μεταβολισμό. «Αυτό συμβαίνει επειδή η φυσιολογική τους ικανότητα να προσαρμόζονται στη θερμότητα μπορεί να μειωθεί και να λειτουργήσει με περιορισμένο τρόπο. Ο λόγος για αυτό είναι η μειωμένη δραστηριότητα των οδών του συμπαθητικού συστήματος που είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση των ιδρωτοποιών αδένων και των αιμοφόρων αγγείων, με αποτέλεσμα την καθυστερημένη απορρόφηση της ινσουλίνης οδηγώντας σε παράδοξα αυξημένες τιμές γλυκόζης στο αίμα.

Το κύριο αίτιο είναι η εξασθένηση της ανταλλαγής θερμότητας μέσω της εφίδρωσης και η ξηρή ανταλλαγή θερμότητας μέσω του δέρματος, η οποία διαχέει τη θερμότητα μέσω της διαστολής των αιμοφόρων αγγείων στην περιφέρεια.

Η βλάβη των περιφερικών νεύρων (περιφερική νευροπάθεια) αλλά και η σοβαρή παχυσαρκία μειώνουν περαιτέρω την ικανότητα προσαρμογής στη θερμότητα αλλά και στο ψύχος. Η παχυσαρκία επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα του σώματος να διαχέει τη θερμότητα επειδή η επιφάνεια του σώματος έχει γίνει μικρότερη σε σχέση με το σωματικό βάρος. Επίσης, η διάχυση θερμότητας μέσω του λιπώδους ιστού είναι πιο αργή από ότι μέσω του μυϊκού ιστού. Παράλληλα στη ζέστη σε αντίθεση με το κρύο, αυξάνεται η παροχή αίματος στην περιφέρεια επιταχύνοντας την ταχύτητα απορρόφησης της ινσουλίνης, αυξάνοντας έτσι επιπλέον τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας.

Επιπροσθέτως, το θερμικό στρες μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος στο ήπαρ και ως εκ τούτου να επιβραδύνει την ικανότητα του ήπατος να μετατρέπει ορισμένα φάρμακα από την ενεργή σε ανενεργή μορφή τους. Η δράση ενός ισχυρού υπογλυκαιμικού φαρμάκου στον οργανισμό, όπως η ινσουλίνη, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ισχυρότερα από τα προβλεπόμενα αποτελέσματα στις τιμές της γλυκόζης (υπογλυκαιμία)» τονίζει ο ειδικός.

Τι γίνεται με το κρύο;
«Ο κρύος καιρός μπορεί να είναι εξίσου κακός με τη ζέστη για ορισμένα αποτελέσματα διαβήτη. Επιδημιολογικές μελέτες σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 έδειξαν φτωχότερο έλεγχο της γλυκόζης (δηλαδή υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης) κατά τους χειμερινούς μήνες. Εκτός από αυτήν καθαυτή την επίδραση του κρύου στη μεταβολική και θερμορυθμιστική ικανότητα του σώματος των ατόμων με διαβήτη, μερικές άλλες αιτίες μπορεί να είναι οι αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι διατροφικές συνήθειες, η κατανάλωση υγρών, η ικανότητα αναζήτησης ιατρικής περίθαλψης και οι ψυχοκοινωνικοί στρεσογόνοι παράγοντες.

Το κρύο προκαλώντας αγγειοσύσπαση στα περιφερικά αγγεία, μειώνει την απορρόφηση και ως εκ τούτου τη δραστικότητα της ινσουλίνης, οδηγώντας σε ανεξήγητη αύξηση της γλυκόζης με απορρύθμιση του διαβήτη, αυξάνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών» επισημαίνει ο κ. Λεπουρας.

Ακραίες καιρικές θερμοκρασίες και οι μελέτες για τα άτομα με Διαβήτη
Μια πιλοτική έρευνα, που διεξήχθη από το Penn και τους συνεργάτες, του Penn’s Perelman School of Medicine, υποδηλώνει ότι οι πολύ υψηλές ή χαμηλές εξωτερικές θερμοκρασίες αυξάνουν την εμφάνιση τριών δυνητικά απειλητικών για τη ζωή καταστάσεων για τους ανθρώπους με διαβήτη τύπου 2, όπως: σοβαρή υπογλυκαιμία (χαμηλό σάκχαρο αίματος), διαβητική κετοξέωση (υπερβολικά όξινο αίμα) και αιφνίδια καρδιακή ανακοπή/κοιλιακή αρρυθμία (απότομη απώλεια της καρδιακής λειτουργίας/πολύ γρήγορος καρδιακός ρυθμός).

Η μελέτη τους, «Κλιματική αλλαγή και ακραία θερμοκρασία περιβάλλοντος: Συσχέτιση με σοβαρή υπογλυκαιμία, διαβητική κετοξέωση και αιφνίδια καρδιακή ανακοπή/κοιλιακή αρρυθμία σε άτομα με διαβήτη τύπου 2», εμφανίζεται στο Diabetes Care Ιανουάριος 2024.

Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι, ο διαβήτης τύπου 2 είναι πιο δύσκολο να ρυθμισθεί σε ακραίες θερμοκρασίες. Η ομάδα διαπίστωσε ότι κατά τη διάρκεια περίπου δύο ετών, τα άτομα της μελέτης παρουσίασαν υψηλότερα ποσοστά υπογλυκαιμίας και ξαφνικής καρδιακής ανακοπής τόσο σε υψηλές (πάνω από 100 F/37.7 C) όσο και σε χαμηλές θερμοκρασίες (κάτω από 10 F/12.2 C) από ότι κατά τη διάρκεια πιο ήπιου καιρού. Με τη διαβητική κετοξέωση, η συχνότητα εμφάνισης αυξήθηκε όταν έπεφταν οι θερμοκρασίες, αλλά όχι όταν ανέβαιναν.

Σε μια άλλη μελέτη που διεξήχθη από τον Aayush Visaria, Τμήμα Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Rutgers Robert Wood Johnson, New Brunswick, New Jersey, και συνεργάτες η οποία δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στις 7 Δεκεμβρίου 2023 Diabetes Care, οι ερευνητές αξιολόγησαν τη συσχέτιση μεταξύ της θερμότητας του περιβάλλοντος και του κινδύνου για υπογλυκαιμία σε περίπου 2 εκατομμύρια και περίπου 283.000 ασθενείς ηλικίας 65-100 ετών με διαβήτη από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ταϊβάν, αντίστοιχα, που λάμβαναν ινσουλίνη:

Ως σοβαρό υπογλυκαιμικό συμβάν ορίστηκε η επίσκεψη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών ή μια απρογραμμάτιστη εισαγωγή σε νοσοκομείο για υπογλυκαιμία από την 1η Ιουνίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023
Η χρήση φαρμάκων προσδιορίστηκε με τουλάχιστον μία συνταγογραφούμενη (σύστημα Medicaire), χορήγηση ινσουλίνης εντός 90 ημερών από το συμβάν του δείκτη
Ο μέσος δείκτης θερμότητας (HI), ένας συνδυασμός θερμοκρασίας περιβάλλοντος και έκθεσης σε υγρασία, υπολογίστηκε με ταχυδρομικό κώδικα και ομαδοποιήθηκε σε εκατοστημόρια: ≥ 99η, 95-98η, 85-94η, 76-84η, 25-74η και < 25η
Μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης συνολικά, 32.461 και 10.162 ηλικιωμένοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ταϊβάν, αντίστοιχα, παρουσίασαν υπογλυκαιμικό επεισόδιο
Ο κίνδυνος για ένα σοβαρό υπογλυκαιμικό επεισόδιο ήταν περίπου 40% υψηλότερος μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης όσο πιο υψηλή ήταν η θερμοκρασία και η υγρασία στο περιβάλλον, (≥ 99η)
Αντίθετα, τις ημέρες με χαμηλό HI (< 25ο εκατοστημόριο), ο κίνδυνος για υπογλυκαιμία μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης μειώθηκε
Δεν παρατηρήθηκαν ουσιαστικές διαφορές στον κίνδυνο για υπογλυκαιμικά συμβάντα και HI ανά κλιματική περιοχή σε καμία από τις χώρες, όπως μεταξύ των βορειοανατολικών και νοτιοδυτικών ΗΠΑ.
Στην πράξη: Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που θεραπεύονται ανεπαρκώς, σε υψηλές ακραίες θερμοκρασίες, μπορεί να απορρυθμιστούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο μαζί με το περιβαλλοντικό στρες να προκληθούν οξείες επιπλοκές. Επίσης, συνοδά δευτερογενή νοσήματα, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μπορεί να επιδεινωθούν σε υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες. Ο κίνδυνος για καρδιακή προσβολή που προκαλείται από τη θερμότητα αλλά και το ψύχος σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη είναι αυξημένος λόγω της κακής παροχής αίματος στην καρδιά.

Καλό να γνωρίζουμε ότι: Οι ακόλουθοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο μειωμένης ανοχής στις ακραίες θερμοκρασίες σε άτομα με διαβήτη:

Μεγάλη ηλικία
Μακροχρόνιος Σακχαρώδης Διαβήτης, ιδίως αν δεν είναι καλά ρυθμισμένος
Παχυσαρκία
Θεραπεία με ινσουλίνη
Συννοσηρότητες και συνοδά δευτερογενή νοσήματα
Γενικές – χρήσιμες οδηγίες για άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη
Πίνετε αρκετά υγρά: Το να πίνετε αρκετά υγρά είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Εξ ίσου σημαντική είναι και η κατανάλωση λαχανικών και φρούτων, μη επεξεργασμένων ολικής άλεσης υδατανθράκων και πρωτεϊνών με χαμηλά λιπαρά, για ενέργεια και κάλυψη ηλεκτρολυτικών διαταραχών. Αυτή η συμβουλή ισχύει ιδιαίτερα για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με διαβήτη. Συνιστάται τουλάχιστον 1,5-2,5 λίτρα την ημέρα, ιδανικά με τη μορφή νερού ή άλλων ροφημάτων χωρίς θερμίδες, όπως το τσάι χωρίς ζάχαρη. Τα ποτά με προσθήκη ζάχαρης και αλκοόλ πρέπει να αποφεύγονται. Σε περίπτωση συμπτωμάτων, όπως ζάλη ή κόπωση, ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να αναζητήσουν αμέσως ιατρική βοήθεια
Αποθηκεύστε την ινσουλίνη σωστά: Όσοι χρειάζονται ινσουλίνη θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι έχουν επαρκή ποσότητα και ότι αποθηκεύεται σωστά στους 2 έως 10 βαθμούς. Η συσκευή τύπου πένας που χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή δεν πρέπει να φυλάσσεται σε θερμοκρασίες κάτω από 2 ή σε θερμοκρασίες που υπερβαίνουν τους 30 βαθμούς, δηλαδή όχι στην προεξοχή του παραθύρου ή σε άμεσο ηλιακό φως. Η ινσουλίνη είναι πολύ ευαίσθητη στις υψηλές θερμοκρασίες και γίνεται ανενεργή όταν εκτίθεται σε θερμοκρασίες άνω των 30 βαθμών. Λάβετε υπόψη ότι η ινσουλίνη επίσης δεν μπορεί να καταψυχθεί καθώς θα γίνει ανενεργή
Κρατήστε τις συσκευές μέτρησης και τις ταινίες μέτρησης μακριά από ακραίες θερμοκρασίες: Οι ακραίες θερμοκρασίες μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά τις συσκευές και τις ταινίες μέτρησης του σακχάρου στο αίμα. Οι συσκευές μέτρησης οι ταινίες μέτρησης, οι αντλίες ινσουλίνης και άλλα βοηθήματα θεραπείας του διαβήτη θα πρέπει να φυλάσσονται σε κανονική θερμοκρασία δωματίου. Δεν πρέπει επίσης να βρίσκονται στο ψυγείο, καθώς η χαμηλή θερμοκρασία μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες ενδείξεις
Προσαρμόστε τις δόσεις ινσουλίνης και φαρμάκων: Σε ζεστό ή πολύ κρύο καιρό, όσοι θεραπεύονται με ινσουλίνη ή και με δισκία θα πρέπει να μιλήσουν με το γιατρό τους για να συζητήσουν τη δοσολογία των δισκίων μείωσης του σακχάρου στο αίμα και την πιθανή προσαρμογή τους. Τα άλλα φάρμακα, όπως τα φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, θα πρέπει επίσης να ελέγχονται
Τακτικός έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα: Γενικά, τις ημέρες με ακραίες θερμοκρασίες, όσοι έχουν Διαβήτη τύπου 2, ιδίως αν θεραπεύονται με ινσουλίνη, θα πρέπει να ελέγχουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους τουλάχιστον δύο με τρεις φορές την ημέρα
Εκτός από αυτές τις ιδιαίτερες οδηγίες, τις υπερβολικά ζεστές ή τις πολύ κρύες ημέρες, μπορούν και καλό είναι να ακολουθούν τις ίδιες γενικές συμβουλές, που δίνονται σε άτομα με υγιή μεταβολισμό.

Ακόμη και τον χειμώνα ή το καλοκαίρι, η επαρκής άσκηση και σωματική δραστηριότητα παραμένει απαραίτητη. Τις ιδιαίτερα ζεστές ή πολύ κρύες ημέρες, η σωματική δραστηριότητα πρέπει να γίνεται νωρίς το πρωί ή το απόγευμα σε κλειστό κλιματιζόμενο χώρο για να αποφύγετε το στρες του καρδιαγγειακού συστήματος.

Ο χειμώνας είναι επίσημα εδώ και μαζί του κάνουν την εμφάνισή τους η γρίπη και το κρυολόγημα που ταλαιπωρούν όλες τις ηλικίες.

Έχετε βήχα, πόνο, πυρετό,πονόλαιμο, πονοκέφαλο και αίσθημα αδυναμίας;

Όλα αυτά είναι συμπτώματα ότι βρίσκεστε στο κατώφλι ενός κρυολογήματος ή μιας γρίπης.

ΠΩΣ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΓΡΙΠΗΣ

Τα συμπτώματα του κρυολογήματος και της γρίπης μπορεί να είναι παρόμοια αλλά είναι διαφορετικές λοιμώξεις.

Το κρυολόγημα συνήθως διαρκεί για μικρότερο χρονικό διάστημα από τη γρίπη, με τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Περιστασιακός ήπιος πυρετός
• Μύτη με καταρροή ή βουλωμένη μύτη και συμφόρηση των ιγμορείων
• Πονόλαιμος
• Βήχας
• Φτάρνισμα
• Περιστασιακοί πονοκέφαλοι
• Κόκκινα, υγρά μάτια

Η γρίπη είναι πιθανότερο να διαρκέσει περισσότερο, με πιο σοβαρά συμπτώματα, όπως:

• Υψηλός πυρετός που διαρκεί 3-4 μέρες.
• Πονόλαιμος
• Μυϊκοί πόνοι
• Σωματική εξάντληση
• Κόπωση και αδυναμία που διαρκεί έως και 2-3 εβδομάδες.
• Βήχας
• Έντονος Πονοκέφαλος

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΕΑΝ ΑΡΡΩΣΤΗΣΕΤΕ

Η τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής είναι ένας αρκετά αποτελεσματικός τρόπος για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας, από την γρίπη ή το κρυολόγημα.

• Κρατήστε απόσταση από τους άλλους όταν είστε άρρωστοι για να τους προφυλάξετε και να μην αρρωστήσουν.
• Μείνετε στο σπίτι σας όταν είστε άρρωστοι.

Αποφύγετε να πηγαίνετε στη δουλειά σας, στο σχολείο, σε διάφορες κοινωνικές συναθροίσεις.

• Αποφύγετε να πιάνετε τα μάτια σας, τη μύτη σας ή το στόμα σας.

Οι ιοί του κρυολογήματος και της γρίπης μεταδίδονται συχνά όταν αγγίζετε μια μολυσμένη επιφάνεια, και στη συνέχεια τρίβετε τα μάτια σας ή αγγίζετε το στόμα σας.

• Καλύψτε με χαρτομάντιλο το στόμα και τη μύτη σας όταν βήχετε ή φταρνίζεστε.
• Το συχνό πλύσιμο των χεριών μειώνει σημαντικά την διασπορά των ιών.
• Επιβεβαιώστε εάν έχετε γρίπη, κάνοντας ένα διπλό τεστ και επικοινωνήστε με τον γιατρό σας

ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΕΤΕ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ

Υπάρχουν κάποια πράγματα  που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και να αναρρώσετε γρήγορα.

Επειδή η γρίπη και το κρυολόγημα προκαλούνται από ιούς, τα αντιβιοτικά δεν είναι αποτελεσματικά.

Μπορούν όμως να χορηγηθούν αναλγητικά για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Πάρτε συνδυασμό παρακεταμόλης ή ιβουπροφαίνης και ψευδοεφεδρίνης

Ο συνδιασμός προσφέρει γρήγορη και αποτελεσματική ανακούφιση των 6 συμπτωμάτων του κρυολογήματος και της γρίπης (πόνο, πυρετό, ρινική καταρροή, πονοκέφαλο, ρινική συμφόρηση  καθώς και πονόλαιμο), χωρίς να προκαλεί υπνηλία.

Η παρακεταμόλη και ιβουπροφαίνη λειτουργούν μεταβάλλοντας την ανταπόκριση του οργανισμού στον πόνο και τον πυρετό, ενώ η ιβουπροφαίνη δρα και ενάντια της φλεγμονής.

Έτσι, συνδυάζεται η δύναμη του παυσίπονου με την αποσυμφορητική δράση της ψευδοεφεδρίνης.

Ως αποτέλεσμα, τα συμπτώματα του κρυολογήματος και της γρίπης ανακουφίζονται για έως και 8 ώρες.

Μείνετε ενυδατωμένοι Τα άφθονα υγρά, το νερό, τα αφεψήματα και οι χυμοί φρούτων είναι το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε όταν έχετε κρυώσει.

Ο πυρετός είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα συμπτώματα της γρίπης και συχνά μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση και στην απώλεια ουσιωδών συστατικών για την άμυνα του οργανισμού.

Ακολουθείστε μια υγιεινή διατροφή Με την έξαρση του κρυολογήματος και της γρίπης, είναι πολύ σημαντικό να φροντίσουμε τη διατροφής και τη φυσική μας κατάσταση, ιδιαίτερα εάν τα συμπτώματα διαρκούν αρκετές ημέρες, έστω και σε πιο ήπιο βαθμό.

Δώστε σημασία στην ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου σας

Η εξέλιξη στην αντιμετώπιση του καρκίνου τα τελευταία χρόνια είναι ταχεία, πολυεπίπεδη και αδιαμφισβήτητη. Η θνητότητα της νόσου μειώνεται διαρκώς και η επιβίωση για πολλά νεοπλάσματα αυξάνεται σημαντικά.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου, 4 Φεβρουαρίου, το ΑΠΕ-ΜΠΕ απευθύνθηκε σε ειδικούς του ΕΚΠΑ για τις σημαντικότερες εξελίξεις που αναμένονται στην αντιμετώπιση του καρκίνου το 2024.

Τα δεδομένα αναλύουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θάνος Δημόπουλος (καθηγητής Ογκολογίας – Αιματολογίας, τ. πρύτανης), Μιχάλης Λιόντος (επίκουρος καθηγητής Θεραπευτικής Ογκολογίας) και η παθολόγος, καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου.

Κλινικές μελέτες που θα ενισχύουν τη χορήγηση ανοσοθεραπείας
Εντός του 2024 αναμένεται ότι θα ανακοινωθούν κλινικές μελέτες που θα ενισχύουν τη χορήγηση ανοσοθεραπείας πριν από τη χειρουργική εξαίρεση της τοπικής νόσου. Μάλιστα, η φάσης ΙΙΙ της κλινικής μελέτης NADINA, που εξετάζει τον ρόλο της προεγχειρητικής χορήγησης των ανοσοθεραπευτικών αντισωμάτων ιπιλιμουμάμπη και νιβολουμάμπη σε ασθενείς με μελάνωμα σταδίου ΙΙΙ, έχει χαρακτηριστεί μια από τις μελέτες που θα αλλάξουν τον τρόπο αντιμετώπισης αυτής της νόσου. Τα δεδομένα της μελέτης αυτής θα προστεθούν σε αντίστοιχα αποτελέσματα που υπάρχουν σχετικά με την προεγχειρητική αγωγή στον καρκίνο του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, του μαστού και του στομάχου. Φαίνεται ότι η ενίσχυση της ανοσολογικής απάντησης έναντι του καρκίνου που επιτυγχάνουν τα αντισώματα αυτά, είναι πιο σημαντική πριν από την εξαίρεση της νόσου.

Νέες ανοσοθεραπευτικές προσεγγίσεις
Παράλληλα, το 2024 αναμένεται να αποτελέσει έτος ορόσημο για νέες ανοσοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Όσον αφορά στις κυτταρικές θεραπείες, προσφάτως ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα μακροχρόνιας παρακολούθησης της φάσης ΙΙ μελέτης του φαρμάκου λιφιλουσέλη σε ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα που έχουν υποτροπιάσει μετά από τις καθιερωμένες θεραπείες και αναμένεται η έγκρισή του από τον FDA. Η λιφιλουσέλη είναι στην πραγματικότητα ένα ζωντανό φάρμακο, δηλαδή Τ-λεμφοκύτταρα που διηθούν τον όγκο του ασθενούς. Ένα τμήμα του όγκου εξαιρείται πριν από την έναρξη της θεραπείας και αποστέλλεται σε ειδικά διαμορφωμένα εργαστήρια ώστε να απομονωθούν τα Τ-λεμφοκύτταρα. Αυτά ακολούθως επανεισάγονται στον ασθενή μαζί με ανοσοδιεγερτικού παράγοντα (Ιντερλευκίνη-2) και αφού πρώτα λάβει χαμηλή δόση χημειοθεραπείας. Η χορήγηση του φαρμάκου απέδειξε ότι περίπου 45% των ασθενών παραμένουν εν ζωή 4 χρόνια μετά και μάλιστα αρκετοί από αυτούς έχουν πλήρη ύφεση της νόσου.

Σημαντικές εξελίξεις στον τομέα των θεραπευτικών εμβολίων
Θεωρείται δεδομένο ότι θα υπάρξουν σημαντικές εξελίξεις στον τομέα των θεραπευτικών εμβολίων για τον καρκίνο. Ήδη έχουν ξεκινήσει δύο μεγάλες μελέτες φάσης ΙΙΙ με εξατομικευμένα mRNA εμβόλια και ανοσοθεραπεία, όμως το 2024 οι επιστήμονες αναμένουν μελέτες με εμβόλια σε περισσότερους τύπους καρκίνου και με μεγαλύτερο αριθμό ασθενών. Μάλιστα, υπάρχει η πεποίθηση ότι θα δοκιμασθούν εμβόλια που περιέχουν αντιγόνα κοινά για τους περισσότερους ασθενείς και τα οποία θα είναι φθηνότερα και ευκολότερα στην παραγωγή. Ενδιαφέρον όμως παρουσιάζουν και άλλες κατηγορίες εμβολίων (DNA εμβόλια, πεπτιδικά εμβόλια).

Στοχεύουσες θεραπείες
Αναφορικά με τις στοχεύουσες θεραπείες, το ενδιαφέρον εδώ έχει στραφεί στα συζευγμένα με χημειοθεραπευτικό φάρμακο αντισώματα (ADCs) που έχουν αποδείξει τα τελευταία χρόνια μεγάλη αποτελεσματικότητα σε μια σειρά νεοπλασιών. Μέσα στο 2024 αναμένονται αποτελέσματα κλινικών μελετών τόσο από ήδη εγκεκριμένα τέτοια φάρμακα που δοκιμάζονται σε νεότερες ενδείξεις όσο και από νεότερα τέτοια αντισώματα. Καθώς ο αριθμός των υπό διερεύνηση ADCs αυξάνει διαρκώς, είναι αναμενόμενο ότι αυτές οι θεραπευτικές προσεγγίσεις θα αφορούν ακόμη μεγαλύτερο αριθμό ασθενών.

Ο ρόλος της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης
Ιδιαίτερη σημασία έχει η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου. Όσον αφορά τη δευτερογενή πρόληψη, οι τρεις καθηγητές αναφέρουν ότι αναμένουμε το 2024 τα αποτελέσματα μελετών για την αποτελεσματικότερη μέθοδο προσυμπτωματικής διάγνωσης του καρκίνου του πνεύμονα. Αναμένεται να αποδειχθεί κατά πόσο η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να υποβοηθήσει στην ταχεία και πιο αξιόπιστη αξιολόγηση των προληπτικών εξετάσεων, ώστε να αποφεύγονται άσκοπες επεμβατικές πράξεις.

Αιματολογικές εξετάσεις για τη διάγνωση του καρκίνου
Τέλος, μέσα στο 2024 θα ενισχυθεί η στροφή σε αιματολογικές εξετάσεις για τη διάγνωση του καρκίνου. Η δυνατότητα ανίχνευσης κυκλοφορούντος DNA των καρκινικών κυττάρων σε μια εξέταση αίματος παρέχει τη δυνατότητα τόσο της παρακολούθησης των αποτελεσμάτων των διαφόρων θεραπειών, αλλά κυρίως την έγκαιρη αναγνώριση υποτροπής της νόσου πριν ακόμη υπάρξουν κλινικά ή απεικονιστικά ευρήματα. Προφανώς, η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να προσφέρει και στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου και τη φετινή χρονιά αναμένεται να ξεκινήσουν μελέτες με τέτοιες διαγνωστικές εξετάσεις αίματος για την προσυμπτωματική διάγνωση του καρκίνου.

Είναι δεδομένο, καταλήγουν, ότι και το 2024 θα υπάρξουν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες εξελίξεις αναφορικά με την αντιμετώπιση του καρκίνου τόσο στη θεραπεία όσο και στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση. «Είναι σημαντικό όμως να τονίσουμε ότι αναμένουμε να γίνουν και σημαντικά βήματα για να εξασφαλισθεί η ισότιμη πρόσβαση όλων των ασθενών σε υπηρεσίες υγείας και καινοτόμες θεραπείες όπως είναι και το μήνυμα της φετινής ημέρας για την αντιμετώπιση του καρκίνου στις 4 Φεβρουαρίου».

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Έρευνα σε άτομα που είχαν διαγνωστεί με Covid-19 αλλά δεν είχαν νοσηλευτεί ποτέ σε νοσοκομείο διαπίστωσε ότι το 76% εμφάνισε αϋπνία, με όσους ήταν αγχώδεις ή καταθλιπτικοί να είναι πιο ευάλωτοι.

Σύνδεση αϋπνίας με κορωνοϊο
Η σύνδεση της αϋπνίας με ασθενείς που νοσηλεύθηκαν με Covid-19 είναι ήδη γνωστή, αλλά μια ομάδα επιστημόνων διερεύνησε το αν οι ήπιες λοιμώξεις θα μπορούσαν επίσης να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου.

Στη μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Frontiers in Public Health», μελετήθηκαν δεδομένα για 1.056 άτομα ηλικίας άνω των 18 ετών στο Βιετνάμ, που είχαν διαγνωστεί με Covid-19, αλλά δεν είχαν νοσηλευτεί τους τελευταίους έξι μήνες και δεν ανέφεραν ιστορικό αϋπνίας ή ψυχιατρικών παθήσεων.

Το 76% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι αντιμετώπιζαν αϋπνία και το 22,8% από αυτούς ότι είχαν σοβαρή αϋπνία. Οι μισοί από τους συμμετέχοντες δήλωσαν ότι ξυπνούσαν συχνότερα τη νύχτα, ενώ το ένα τρίτο ότι δυσκολεύονταν να κοιμηθούν, κοιμούνταν χειρότερα και κοιμούνταν για λιγότερο χρόνο.

Η σοβαρότητα της αρχικής λοίμωξης δεν φάνηκε να συσχετίζεται με τη σοβαρότητα της αϋπνίας που βίωσαν. Αν και οι ασυμπτωματικοί ασθενείς με Covid-19 σημείωσαν χαμηλότερη βαθμολογία στον δείκτη αϋπνίας, η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική.

Δύο ομάδες ατόμων είχαν στατιστικά σημαντικά υψηλότερα ποσοστά αϋπνίας, σε σχέση με τους υπόλοιπους: τα άτομα που είχαν κάποια προϋπάρχουσα χρόνια πάθηση και όσα αντιμετώπιζαν καταθλιπτικά ή αγχώδη συμπτώματα.

Οι επιστήμονες εντόπισαν επίσης ότι το ποσοστό αϋπνίας που αναφέρουν οι ασθενείς δεν είναι μόνο πολύ υψηλότερο από το ποσοστό του γενικού πληθυσμού, αλλά και υψηλότερο από αυτό που αναφέρεται για τους ασθενείς που νοσηλεύθηκαν με Covid-19. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι επικεντρώθηκαν σε ασθενείς που ανάρρωσαν πρόσφατα και οι οποίοι ενδέχεται να έχουν παρατεταμένα συμπτώματα. Οι ασθενείς που ανάρρωσαν πρόσφατα μπορεί, επίσης, να είναι πιο στρεσαρισμένοι και ευαίσθητοι στις αλλαγές της σωματικής τους υγείας, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνονται τον ύπνο τους ως χειρότερο.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, στα άτομα πάνω από τα 65 έτη η συχνότητα της καρδιακής ανεπάρκειας αυξάνεται προοδευτικά κάθε χρόνο. Μάλιστα τα στοιχεία δείχνουν ότι πάνω από το 10% των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας πάσχει από καρδιακή ανεπάρκεια και είναι η ασθένεια που αποτελεί την κύρια αιτία εισαγωγής τους στο νοσοκομείο.

Επίσης το 30-40% των ασθενών στο γενικό πληθυσμό, με προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια πεθαίνουν στο πρώτο έτος από την εισαγωγή στο νοσοκομείο, «θνητότητα η οποία είναι μεγαλύτερη και από τις πιο βαριές μορφές καρκίνου», αναφέρει ο πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης και Έρευνας της Καρδιακής Ανεπάρκειας (ΕΜΕΚΑ) καθηγητής Καρδιολογίας/Επείγουσας Ιατρικής Ι. Παρίσης, με αφορμή το 25ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καρδιακής Ανεπάρκειας, που αρχίζει στις 2 Φεβρουαρίου στην Αθήνα.

Εξάπλωση της καρδιακής ανεπάρκειας
«Η εξάπλωση της νόσου τα τελευταία χρόνια κυρίως στην τρίτη ηλικία, έχει πάρει τη μορφή πανδημίας, καθώς επηρεάζει περισσότερους από 26 εκατομμύρια ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο», σημειώνει ο κ. Παρίσης.

Στην Ελλάδα οι πάσχοντες από καρδιακή ανεπάρκεια εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 200.000-250.000 περίπου και περισσότερα από 600-700 νοσοκομειακά κρεβάτια είναι μονίμως κατειλημμένα από ασθενείς που πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια.

Με δεδομένο ότι ο πληθυσμός άνω των 65 ετών διαρκώς αυξάνεται, ο αριθμός των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά στο μέλλον. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο αριθμός των ασθενών που θα έχουν ανάγκη εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή και από πιο εξειδικευμένες, αλλά και πιο δαπανηρές θεραπείες (όπως η αμφικοιλιακή βηματοδότηση, οι απινιδωτές, η μεταμόσχευση καρδιάς και η μηχανική υποστήριξη με «τεχνητή» καρδιά) να αυξάνεται αντίστοιχα, αναφέρει ο κ. Παρίσης.

Οι σημαντικότερες, εξελίξεις που αφορούν στο πολύπλοκο σύνδρομο της καρδιακής ανεπάρκειας από το οποίο πάσχουν χιλιάδες άνθρωποι στη χώρα μας, θα παρουσιαστούν στο τριήμερο 25ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καρδιακής Ανεπάρκειας.

Πιο συγκεκριμένα, στο συνέδριο, θα καλυφθούν θέματα που απασχολούν κάθε επαγγελματία υγείας που αντιμετωπίζει ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, συμπεριλαμβανομένων των καθιερωμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων και των νεότερων κλινικών και ερευνητικών δεδομένων. Οι σύνεδροι θα έχουν επιπρόσθετα τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τις νεότερες εξελίξεις στην Καρδιο-ογκολογία, ένα συνεχώς αυξανόμενο πρόβλημα που συνοδεύει τις σύγχρονες αποτελεσματικές θεραπείες για τον καρκίνο. Παράλληλα, θα καταδειχθεί η σπουδαιότητα της πανελλαδικής λειτουργίας ιατρείων καρδιακής ανεπάρκειας και Καρδιo-ογκολογίας, του ευεργετικού ρόλου των προγραμμάτων σωματικής άσκησης με την εξαιρετική συνεργασία της ΕΛΕΡΓΑ (Ελληνική Εταιρεία Εργοσπιρομετρίας Άσκησης και Αποκατάστασης), καθώς και η πολυδιάστατη βοήθεια που προσφέρουν οι νοσηλευτές στο ευρύ φάσμα θεραπειών που εφαρμόζονται στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια.

Επιπρόσθετα, η διαχρονική συνεργασία της ΕΜΕΚΑ με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιακής Ανεπάρκειας (HFA) και με την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία θα δώσει τη δυνατότητα στους συνέδρους να παρακολουθήσουν κοινές εκδηλώσεις με ιδιαίτερα επίκαιρη θεματολογία για την αντιμετώπιση του συνδρόμου.

Τέλος, στο πλαίσιο του συνεδρίου θα γίνει και η συνάντηση του Εθνικού Δικτύου Ιατρείων Καρδιακής Ανεπάρκειας και του Εθνικού Δικτύου Ιατρείων Καρδιο-ογκολογίας, όπου θα καλυφθεί ένα ευρύ πεδίο θεμάτων. Η συνεργασία των ειδικών είναι απαραίτητη για την καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια. Το δίκτυο των 75 ιατρείων, από τα πρώτα δίκτυα που αναπτύχθηκαν σε όλο τον κόσμο, θα συζητήσει τις προϋποθέσεις για καλύτερη συνεργασία, προς όφελος των ασθενών.

«Μετά από 27 έτη επιτυχημένης πορείας της ΕΜΕΚΑ, το συνέδριο παρέχει εξειδικευμένη γνώση στους συμμετέχοντες και είναι πεδίο για έναν ευρύτερο επιστημονικό και κοινωνικό διάλογο με επίκεντρο την καρδιακή ανεπάρκεια», αναφέρει ο κ. Παρίσης και καταλήγει: «Καλούμε όλους τους επαγγελματίες υγείας που αντιμετωπίζουν καθημερινά ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, να αγκαλιάσουν την προσπάθεια και να συμμετάσχουν ενεργά στις εργασίες του συνεδρίου μας με τρόπο διαδραστικό, εμπλουτίζοντας και ανανεώνοντας τις γνώσεις τους, ανταλλάσσοντας απόψεις, και τελικά, συμμετέχοντας στη διαμόρφωση του τοπίου της καρδιακής ανεπάρκειας στη χώρα μας».

Χορηγούνται 23 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (CME Credits) από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο. Όσοι επιθυμούν να παρακολουθήσουν το συνέδριο έχουν δικαίωμα συμμετοχής χωρίς κανένα κόστος εγγραφής.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Αμερικανοί επιστήμονες ανέπτυξαν ένα απλό τεστ DNA που μπορεί να ανιχνεύσει 18 διαφορετικούς τύπους καρκίνου σε πρώιμο στάδιο, εξέλιξη που σύμφωνα με ειδικούς μπορεί να φέρει την επανάσταση στη μάχη με την νόσο, που ευθύνεται για έναν στους έξι θανάτους ανά την υφήλιο.

Το τεστ που ανέπτυξαν οι ερευνητές στις ΗΠΑ αναλύει πρωτεϊνες στο αίμα και μπορεί να διαγνώσει τύπους καρκίνου σε όλα τα βασικά όργανα του ανθρώπινου σώματος, σύμφωνα με τον Guardian.

Πως λειτουργεί το τεστ
Συγκεκριμένες πρωτεϊνες του αίματος μπορούσαν ήδη να χρησιμοποιηθούν για έγκαιρη διάγνωση και παρακολούθηση, αλλά μέχρι τώρα τα τεστ υπολείπονταν σε ακρίβεια.

Όμως η ομάδα των ερευνητών της αμερικανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας Novelna λέει στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση “BMJ Oncology” ότι το τεστ που ανέπτυξαν είναι ανώτερο από το τεστ Galleri και μετρώντας πρωτεϊνες στο πλάσμα του αίματος εντοπίζει διαφοροποιήσεις του καρκίνου που σχετίζονται με το φύλο, ακόμη και διαφορετικούς τύπους καρκίνου και τις γενετικές αλλοιώσεις «με υψηλή ακρίβεια».

Οι πρωτεϊνες του πλάσματος στη μάχη ανίχνευσης του καρκίνου
Οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα πλάσματος από 440 άτομα, που είχαν διαγνωστεί με 18 διαφορετικούς τύπους καρκίνου και από 44 υγιείς αιμοδότες. Εν συνεχεία μέτρησαν περισσότερες από 3.000 πρωτεΐνες, που συνδέονται στενά με χημικές οδούς του καρκίνου σε κάθε δείγμα, χρησιμοποιώντας μια τεχνολογία που αναπτύσσει αντισώματα και έναν στατιστικό αλγόριθμο σε μια διαδικασία δύο σταδίων και ταυτοποίησαν δέκα πρωτεϊνες που έδειξαν καρκίνους σε πρώιμο στάδιο και προέρχονταν από τους ασθενείς «με υψηλή ακρίβεια».

«Στο στάδιο Ι (το πρωιμότερο στάδιο του καρκίνου) και με ειδικότητα 99%, τα πάνελ μας ήταν σε θέση να αναγνωρίσουν το 93% των καρκίνων μεταξύ των ανδρών και το 84% των καρκίνων μεταξύ των γυναικών. Τα ειδικά για το φύλο πάνελ εντοπισμού μας αποτελούνταν από 150 πρωτεΐνες και ήταν σε θέση να προσδιορίσουν τον ιστό προέλευσης των περισσότερων καρκίνων σε ποσοστό άνω του 80% των περιπτώσεων», ανέφεραν οι ερευνητές στη μελέτη τους.

Η ανάλυση των πρωτεϊνών του πλάσματος έδειξε επίσης ότι σχεδόν όλες ήταν παρούσες σε πολύ χαμηλά επίπεδα, πράγμα που δείχνει τη σημασία των πρωτεϊνών χαμηλών επιπέδων για την ανίχνευση προκαρκινικών και πρώιμων σταδίων της νόσου προτού ένας όγκος προλάβει να προκαλέσει σημαντική βλάβη, τόνισαν προσθέτοντας, πάντως, ότι λόγω του σχετικά μικρού μεγέθους του δείγματός τους θα χρειαστούν περαιτέρω μελέτες σε μεγαλύτερες ομάδες ανθρώπων.

Η μελέτη που «μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα»
Για τον δρα Μανγκές Θοράτ του Κέντρου Πρόληψης του Καρκίνου στο Wolfson Institute of Preventive Medicine ( Ινστιτούτο Προληπτικής Ιατρικής Γούλφσον), που δεν συμμετείχε στη μελέτη, παραμένουν κάποια ερωτήματα αναφορικά με το τεστ και θα χρειαστούν περαιτέρω έρευνες.

«Ωστόσο, οι ενδιαφέρουσες πτυχές αυτής της εξέτασης είναι η πολύ υψηλότερη ευαισθησία για τους καρκίνους σταδίου Ι σε σύγκριση με άλλα υπό ανάπτυξη διαγνωστικά τεστ και οι διαφορές απόδοσης ανάλογα με το φύλο, οι οποίες είναι βιολογικά και κλινικά σημαντικές», πρόσθεσε. «Εφόσον η απόδοση του τεστ σε μελλοντικές, καλά σχεδιασμένες διαδοχικές μελέτες είναι κοντά σε αυτό που υποδηλώνει αυτή η προκαταρκτική μελέτη, τότε θα μπορούσε πραγματικά να αλλάξει τα δεδομένα», συμπλήρωσε ο δρ Θοράτ.

Η διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λαχανικά, όσπρια και ξηρούς καρπούς και χαμηλή σε γαλακτοκομικά και κρέας συνδέεται με 39% χαμηλότερες πιθανότητες εμφάνισης Covid-19, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης «BMJ Nutrition Prevention & Health».

Διατροφή και υγεία
Η έρευνα έγινε σε 702 ενήλικες την περίοδο Μαρτίου-Ιουλίου 2022. Οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν για τις διατροφικές τους συνήθειες και τη συχνότητα που κατανάλωναν τις ομάδες τροφίμων, καθώς και τον τρόπο ζωής και το ιατρικό ιστορικό τους.

Στη συνέχεια χωρίστηκαν σε ομάδες παμφάγων ή διατροφής κυρίως φυτικής προέλευσης. Η ομάδα φυτικής διατροφής διαιρέθηκε περαιτέρω σε όσους έτρωγαν κρέας τρεις ή λιγότερες φορές την εβδομάδα και σε χορτοφάγους και βίγκαν.

Δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές στην ηλικία και το φύλο μεταξύ των δύο ομάδων. Ωστόσο, οι παμφάγοι ανέφεραν υψηλότερο ποσοστό ιατρικών παθήσεων και χαμηλότερα ποσοστά σωματικής δραστηριότητας, ενώ και οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι ήταν περισσότεροι στην ομάδα αυτή, όλοι παράγοντες που σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης από Covid-19 και σοβαρότερα συμπτώματα.

Συνολικά, 330 άτομα δήλωσαν ότι είχαν προσβληθεί από Covid-19, από τους οποίους οι 224 δήλωσαν ότι είχαν ήπια συμπτώματα και οι 106 μέτρια έως σοβαρά συμπτώματα.

Οι παμφάγοι είχαν σημαντικά υψηλότερη αναφερόμενη συχνότητα εμφάνισης του Covid-19 σε σχέση με τις ομάδες φυτικής διατροφής (52% έναντι 40%). Επιπλέον, ήταν πιο πιθανό να είχαν μέτρια έως σοβαρή λοίμωξη, 18% έναντι 11%. Δεν υπήρχε, ωστόσο, διαφορά στον πόσο καιρό διήρκεσαν τα συμπτώματα.

Μετά τη συνεκτίμηση των παραγόντων που ενδέχεται να επηρεάζουν, όπως το βάρος, οι προϋπάρχουσες ιατρικές παθήσεις και τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι ακολουθούσαν συχνότερα χορτοφαγική και βίγκαν διατροφή είχαν 39% λιγότερες πιθανότητες να μολυνθούν από ό,τι οι παμφάγοι. Αντίθετα, δεν εντόπισαν διαφορά στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων μεταξύ των ομάδων παμφάγων και χορτοφαγικής διατροφής.

Οι ερευνητές προτείνουν ως εξήγηση για τα ευρήματά τους ότι ίσως η κυρίως χορτοφαγική διατροφή να παρέχει περισσότερα θρεπτικά συστατικά, που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθούν στην καταπολέμηση των ιογενών λοιμώξεων.

«Τα φυτικά διατροφικά πρότυπα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, φυτοστερόλες και πολυφαινόλες, που επηρεάζουν θετικά διάφορους τύπους κυττάρων, οι οποίοι εμπλέκονται στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και παρουσιάζουν άμεσες αντιιικές ιδιότητες», σημειώνουν.

Ωστόσο, τονίζουν ότι πρόκειται για μια μελέτη παρατήρησης και ως εκ τούτου δεν μπορεί να τεκμηριώσει αιτιώδεις παράγοντες. Καταλήγουν, πάντως, ότι υπό το πρίσμα των συγκεκριμένων ευρημάτων και των ευρημάτων άλλων μελετών συνίσταται να ακολουθούνται χορτοφαγικά διατροφικά πρότυπα.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Kρίσιμες απαντήσεις σε πέντε ερωτήσεις για την προστασία της καρδιάς από την Covid-19 και τις ιογενείς λοιμώξεις δίνει ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ, Καθηγητής Καρδιολογίας Γεράσιμος Σιάσος.

Η ενημέρωση έρχεται ενώ οι αναπνευστικές λοιμώξεις και ειδικά η COVID-19 και η γρίπη καταγράφουν ραγδαία αύξηση και οι επιστήμονες κάνουν ισχυρές συστάσεις ειδικά στις ομάδες υψηλού κινδύνου για αυστηρή τήρηση των μέτρων προστασίας.

Πως η λοίμωξη με COVID- 19 επηρεάζει το καρδιαγγειακό σύστημα;

Όπως είναι γνωστό ο ιός SARS-Cov-2 που προκαλεί τη νόσο COVID-19 μπορεί να επηρεάσει το καρδιαγγειακό σύστημα και την ίδια την καρδιακή λειτουργία ιδιαίτερα επί ύπαρξης καρδιακής νόσου και καρδιακής ανεπάρκειας. Η προσβολή του καρδιαγγειακό συστήματος αποδίδεται είτε σε απευθείας βλάβη της καρδιάς είτε σε διαταραχή της λειτουργικότητας των αρτηριών και ενδοθηλιακή δυσλειτουργία όπως έχει φανεί και από δικές μας μελέτες. Επιπλέον λόγω των διαταραχών στους μηχανισμούς θρόμβωσης, την ενεργοποίηση του καταρράκτη της πήξης και της φλεγμονώδους απόκρισης, τόσο κατά το διάστημα της νόσησης όσο και το πρώτο διάστημα μετά την οξεία νόσο μπορεί να εμφανιστεί κινητοποίηση ενζύμων μυοκαρδιακής βλάβης με αύξηση κυρίως της τροπονίνης, αυξημένη επίπτωση – πιθανότητα- πρόκλησης εμφράγματος του μυοκαρδίου, μυοκαρδίτιδα, περικαρδίτιδας αλλά και ποικιλία καρδιακών αρρυθμιών.

Σε άτομα τα οποία δεν έχουν διαγνωσμένη καρδιαγγειακή νόσο τι συστήνετε εφόσον νοσήσουν με COVID- 19 ή άλλες ιογενείς λοιμώξεις;

Όλοι οι ασθενείς που νόσησαν, ιδιαίτερα όσοι είναι άνω των 40 ετών, έχουν οικογενειακό ιστορικό πρώιμης εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου ή με συνοσηρότητες, είναι ευκαιρία να εξεταστούν για κλασικούς καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου (δυσλιπιδαιμία, υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, νεφρική νόσο κ.α.) ώστε να λάβουν τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα, και την προληπτική αγωγή που θα τους προστατέψει από μελλοντικά καρδιαγγειακά συμβάντα. Είναι επίσης ευκαιρία να ενταχθούν σε ένα πρόγραμμα εντατικής παρακολούθησης και συστηματικής τροποποίησης των ανθυγιεινών συνηθειών του τρόπου ζωής. Αν υπάρχουν συμπτώματα όπως πόνος στο στήθος ή δυσφορία, δύσπνοια, αίσθημα παλμών ή ενδείξεις καρδιαγγειακών επιπλοκών (όπως προκύπτει από την κλινική εξέταση, τις απεικονιστικές εξετάσεις π.χ. ακτινογραφία θώρακος, και από βιοχημικούς δείκτες π.χ. αύξηση τιμών τροπονίνης ορού και νατριουρητικών πεπτιδίων) πρέπει καταρχήν να γίνει προσεκτικός έλεγχος της καρδιακής λειτουργίας με ηλεκτροκαρδιογράφημα και υπερηχογραφική απεικόνιση της καρδιάς.

Ποια τα κύρια συμπτώματα από το καρδιαγγειακό σύστημα σε επιπλοκή από λοίμωξη COVID- 19 ή άλλες ιογενείς λοιμώξεις;

Οι επιπλοκές από το καρδιαγγειακό δεν είναι συχνές πρέπει όμως να δίνεται προσοχή ιδιαίτερα στους ασθενείς που παρουσιάζουν συμπτώματα. Η εμφάνιση θωρακικού άλγος, στηθάγχης (συσφικτικού θωρακικού άλγους στο προκάρδιο) , δυσκολίας στην αναπνοή, εύκολης κόπωσης, «λαχάνιασματος»- ταχύπνοιας και αρρυθμιών που μπορεί να γίνουν αντιληπτές ως διαταραχή του καρδιακού ρυθμού ή «αίσθημα παλμών» πρέπει να σε κάθε περίπτωση να αξιολογούνται από κάποιον ειδικό ιατρό.

Τι πρέπει να προσέχουν οι καρδιοπαθείς;

Οι καρδιοπαθείς και ιδιαίτερα όσοι πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια ή έχουν αρρύθμιστη υπέρταση ή είναι παχύσαρκοι έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών σε περίπτωση νόσησης από COVID-19. Προληπτικά είναι σημαντικό να έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα των εμβολιασμών τους. Επίσης πρέπει να έχουν ρυθμίσει όλα τα υποκείμενα νοσήματα (καρδιακή ανεπάρκεια, σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση) κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο ώστε αν νοσήσουν να μπορούν να ανταπεξέλθουν καλύτερα στο «στρες» της νόσησης από COVID-19. Όταν τα άτομα με υποκείμενα καρδιαγγειακά νοσήματα νοσούν από COVID-19, ανάλογα και με τη βαρύτητα της νόσου, πρέπει να επικοινωνήσουν άμεσα με τους θεράποντες ιατρούς για το ενδεχόμενο λήψης ειδικής αντι-ιικής αγωγής. Σε αυτή την περίπτωση συχνά χρειάζεται και τροποποίηση μιας σειράς φαρμάκων που λαμβάνουν οι καρδιοπαθείς ασθενείς και αυτό πρέπει να γίνει σε συνεννόηση με των καρδιολόγο τους ώστε να προφυλαχθούν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Επίσης ο υψηλός πυρετός από μόνος του μπορεί να οδηγήσει σε απορρύθμιση των ατόμων με καρδιακή ανεπάρκεια και για αυτό πρέπει συχνά να τροποποιούνται οι δώσεις των καρδιολογικών φαρμάκων. Συμπερασματικά, όλοι οι καρδιοπαθείς είναι σημαντικό να βρίσκονται σε στενή επαφή και επικοινωνία με τον θεράποντα καρδιολόγο τους εφόσον νοσήσουν από COVID-19.

Ποιες οι εξετάσεις που πρέπει να γίνονται κατά τη διάρκεια ή μετά την ανάρρωση;

Οι εξετάσεις που πρέπει να γίνουν κατά τη διάρκεια ή μετά την ανάρρωση (από λοίμωξη με COVID-19 ή άλλες ιογενείς λοιμώξεις) ποικίλλουν και εξατομικεύονται ανάλογα με το ιστορικό του ασθενούς, τα συμπτώματα και την κλινική πορεία της νόσου. Ειδικότερα εάν υπάρχουν σημεία καρδιαγγειακών επιπλοκών συστήνεται: κλινική εξέταση, ηλεκτροκαρδιογράφημα, εργαστηριακός έλεγχος (γενική αίματος, βιοχημικός έλεγχος ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας, τροπονίνη, δείκτες φλεγμονής όπως CRP, νατριουρητικά πεπτίδια), απεικονιστικός έλεγχος συνήθως με απλό υπερηχοκαρδιογράφημα. Ανάλογα με τα αποτελέσματα των εξετάσεων και την κλινική εικόνα ενδεχομένως να κριθούν αναγκαίες από τον καρδιολόγο και επιπλέον εξετάσεις όπως μαγνητική απεικόνιση της καρδιάς.

Κάποιες από τις εξετάσεις που δύναται να ζητηθούν μετά την ανάρρωση από COVID-19 και ιδιαίτερα αν κάποια συμπτώματα επιμένουν είναι: Ηλεκτροκαρδιογράφημα, ακτινογραφία θώρακος, υπερηχοκαρδιογράφημα, Ηolter Ρυθμού, μαγνητική απεικόνιση της καρδιάς (επί εικόνας μυοκαρδίτιδας), δοκιμασία κόπωσης / δυναμική υπερηχοκαρδιογραφία και εξετάσεις αίματος όπως γενική αίματος, γλυκόζη και γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, δείκτες νεφρικής λειτουργίας (ουρία και κρεατινίνη ορού), δείκτες μυοκαρδιακής νέκρωσης (τροπονίνη), δείκτες καρδιακής λειτουργίας -νατριουρητικά πεπτίδια- και μέτρηση δεικτών φλεγμονής.

Μια ιδιαίτερη κατηγορία ατόμων αποτελούν και αυτοί που αθλούνται συστηματικά. Η επιστροφή στις αθλητικές δραστηριότητες πρέπει να γίνει με προσοχή. Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να επιστρέψουν στις αθλητικές δραστηριότητες πριν την ύφεση των συμπτωμάτων και η καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κόπωσης μπορεί να είναι χρήσιμη στην ομάδα αυτών των ασθενών.

Η καρδιολογική εκτίμηση και παρακολούθηση όσων νόσησαν με COVID-19 μπορεί να πραγματοποιηθεί και σε ειδικά καρδιολογικά ιατρεία. Στο ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» στην Γ’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική ήδη λειτουργεί ιατρείο καρδιολογικής παρακολούθησης ασθενών μετά λοίμωξη COVID-19, στελεχωμένο με έμπειρους καρδιολόγους (τηλ. ραντεβού 1535, Κωδικός Ιατρείου 08758).

iefimerida