Η πανδημία υπενθύμισε στην ανθρωπότητα την αξία των εμβολίων στην πρόληψη και εξάλειψη δυνητικά θανατηφόρων ασθενειών. Το «ΘΕΜΑ» και το protothema.gr ανοίγουν τον διάλογο για την αξία του καθολικού εμβολιασμού έναντι των HPV σχετιζόμενων καρκίνων (όπως οι καρκίνοι του γεννητικού συστήματος, κεφαλής-τραχήλου και του πρωκτού). Διαβάστε το άρθρο του Γεωργίου Π. Χρουσού.
Ολόκληρο το άρθρο του Γεωργίου Π. Χρουσού*:
«Κάθε χρόνο, περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι, γυναίκες και άνδρες, πεθαίνουν από καρκίνο. Απο αυτούς, 6,5%, δηλαδή γύρω στα 650.000 άτομα, έχουν καρκίνους που οφείλονται σε χρόνια λοίμωξη με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (human papilloma virus, HPV). Αυτά τα άτομα θα μπορούσαν να είχαν σωθεί εάν είχαν λάβει ένα απλό εμβόλιο που έχει φτιαχτεί εδώ και αρκετά χρόνια και συνεχώς βελτιώνεται. Οι καρκίνοι, που στην πλειονότητά τους, άνω του 80%-90%, οφείλονται στους HPV, είναι του τραχήλου της μήτρας και των λοιπών γεννητικών οργάνων -όπως του αιδοίου, του κόλπου και του πέους-, καθώς και του πρωκτού και του ορθού. Επίσης, η πλειονότητα, άνω του 70%, των κακοήθων όγκων της στοματοφαρυγγικής περιοχής, όπως του στόματος, των αμυγδαλών και της βάσης της γλώσσας, οφείλονται σε καρκινογόνα στελέχη των HPV.
Ο καρκίνος, δυστυχώς, αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα για όλες τις σύγχρονες κοινωνίες. Ας σημειωθεί, μάλιστα, ότι σε πολλές αναπτυγμένες χώρες, η νόσος αυτή, που μέχρι πολύ πρόσφατα ήταν η δεύτερη αιτία θανάτου, ξεπέρασε τα καρδιαγγειακά νοσήματα σε θνησιμότητα, αποτελώντας πλέον την κύρια αιτία. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που εξηγούν αυτό το φαινόμενο. Καταρχάς, έχουμε πλέον πολύ καλά φάρμακα για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, που έχουν την ικανότητα να μακραίνουν το προσδόκιμο επιβίωσης, παρά την παγκόσμια τάση της παχυσαρκίας να συνεχίζει να αυξάνεται.
Από την άλλη μεριά, η παχυσαρκία αυξάνει την πιθανότητα να πάθει κάποιος καρκίνο κατά περίπου 10%, ενώ το χρόνιο ψυχοκοινωνικό στρες και η μόλυνση του περιβάλλοντος έχουν αυξηθεί και συμβάλλουν επιπλέον στην αύξηση του επιπολασμού του καρκίνου. Μολονότι είναι σαφέστατο ότι ο σωστός τρόπος ζωής -δηλαδή η πεντάδα: διατροφή, άσκηση, ύπνος, κανονικότητα γευμάτων και ύπνου, και διαχείριση του στρες- είναι ο καλύτερος προληπτικός παράγων κατά του καρκίνου, για τις κακοήθειες που οφείλονται σε λοιμώδεις παράγοντες, των οποίων την εμφάνιση μπορούμε να προλάβουμε, είναι ο εμβολιασμός ή/και η θεραπεία τους. Τέτοιοι λοιμώδεις παράγοντες συμπεριλαμβάνουν πέραν των HPV, το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, που έχει συσχετιστεί με τον καρκίνο του στομάχου, και τους ιούς των ηπατίτιδων B και C, που μπορούν να οδηγήσουν σε νεοπλασίες του ήπατος.
Σήμερα υπολογίζουμε ότι 20%-25% όλων των καρκίνων του ανθρώπου είναι λοιμώδους αιτιολογίας, ένα ποσοστό που μπορεί να αυξηθεί στο μέλλον. Αν και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί περίπου κατά 70%-80% όλων των νεοπλασιών που οφείλονται στους HPV, δηλαδή γύρω στους 500.000 θανάτους κατ’ έτος -που προφανώς αφορά τον γυναικείο πληθυσμό-, ένας μεγάλος αριθμός πασχόντων είναι άνδρες. Αυτή τη στιγμή, τα εμβόλια κατά των καρκίνων που οφείλονται στους HPV, σε πολλές χώρες χορηγούνται μόνο σε κορίτσια και νέες γυναίκες, ενώ τα αγόρια και οι νέοι δεν συμπεριλαμβάνονται.
Ομως, αν θέλουμε να προφυλάξουμε και τους άνδρες από αυτές τις βασανιστικές και θανατηφόρες κακοήθειες, και ταυτόχρονα να κάνουμε ένα τεράστιο βήμα μπροστά στην κατά το δυνατόν εξαφάνιση των καρκίνων που οφείλονται στους ιούς των θηλωμάτων, θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και τους άρρενες στον γενικό εμβολιασμό κατά των HPV. Ενα παράπλευρο, αλλά σημαντικό όφελος των γενικών εμβολιασμών κατά των HPV θα είναι και η ελάττωση των καλοήθων κονδυλωμάτων, που δυστυχώς είναι αρκετά συχνά και ταλαιπωρούν μεγάλο αριθμό ανδρών και γυναικών, κυρίως αναπαραγωγικής ηλικίας. Η λογική λέει ότι η προσθήκη του εμβολίου κατά των HPV και στα αγόρια στις ίδιες ηλικίες με τα κορίτσια θα είναι μια σημαντική πρόοδος για την κοινωνία μας. Μια επένδυση με τεράστια τελική απόδοση, όπως και όλα τα άλλα εμβόλια. Απόδοση σε μικρότερη απώλεια ανθρώπινων ζωών, λιγότερο πόνο και λιγότερη ταλαιπωρία, αλλά και σε μακρόχρονη οικονομία χρημάτων για το σύστημα υγείας».
* Ο Γεώργιος Π. Χρουσός MD, MACP, MACE, FRCP, είναι Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας, Διευθυντής στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Υγείας Μητέρας, Παιδιού, και Ιατρικής Ακριβείας, Επικεφαλής της Εδρας UNESCO Εφηβικής Υγείας και Ιατρικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών
protothema